قلاع اسماعیلیه / فرهاد دفتری

1395/10/5 ۰۹:۰۷

سابقه تاریخی فرقه اسماعیلیه در ایران به نیمه دوم قرن سوم هجری بر می گردد، یعنی به حدود یک قرن پس از ظهور اولین گروههای اسماعیلی و شبه اسماعیلی در کوفه و سایر نقاط در جنوب عراق عرب. با تجدید حیات نهضت اسماعیلیه که در حدود سال 260ه.ق. انجام گرفت، داعیان اسماعیلی برای نخستین بار به شمال ایران گسیل گردیده و شهر ری را مرکز فعالیت خود قرار دادند.

سابقه تاریخی فرقه اسماعیلیه در ایران به نیمه دوم قرن سوم هجری بر می گردد، یعنی به حدود یک قرن پس از ظهور اولین گروههای اسماعیلی و شبه اسماعیلی در کوفه و سایر نقاط در جنوب عراق عرب. با تجدید حیات نهضت اسماعیلیه که در حدود سال 260ه.ق. انجام گرفت، داعیان اسماعیلی برای نخستین بار به شمال ایران گسیل گردیده و شهر ری را مرکز فعالیت خود قرار دادند. در مدت کوتاهی، دعوت اسماعیلیه از ری به سایر نقاط مرکزی و همچنین شمال غربی ایران، که اعراب آن را منطقه جبال می خوانند، گسترش یافت. اندکی بعد، داعیان اسماعیلی در خراسان و ماوراءالنهر نیز ظاهر گردیدند. در این دوره نخستین سیاست تبلیغاتی اسماعیلیان در ایران، بعد از آنکه اولین داعیان جبال نتوانسته بودند در میان عوام نفوذ گسترده پیدا کنند، بر اساس هدف جلب حکام و امرا و صاحب منصبان عالی رتبه طرح ریزی شده بود. رهبران مرکزی اسماعیلیه که درآن زمان در شهر سلمیه واقع در شمال سوریه به طور مخفیانه می زیستند، امیدوار بودند که با ترویج کیش خود در میان طبقات حاکمه بتوانند حکومت برخی از نواحی شرقی دور از دسترس خلفای عباسی را بدست آورند.

نشر دانش بهمن و اسفند 1362 شماره 20

 دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی