اخبار

تصویب طرح اجباری شدن کلاه شاپو برای مردان در مجلس شورای ملی (1306 ش) رضاشاه در طول حیات سیاسی خود سیاست جنجالی "کشف حجاب" را به اجرا گذارد و از این طریق مشروعیت سیاسی حکومت خود را بیش از پیش از بین برد. بر اساس این سیاست زنان و البته مردان مجبور به استفاده از پوشش خاصی شدند که از سوی رژیم تحمیل شده بود و برگرفته از سبک پوشش غرب بود؛ اما نکته قابل تأمل در طرح و اجرای این سیاست این است که قانون مذکور ابتدا در رابطه با پوشش مردان اجرا گردید و سپس در مورد زنان به کار گرفته شد. سؤال این است که چرا رضاشاه قانون کشف حجاب را از مردان آغاز نمود؟ آیا وی درصدد تحقق اهداف خاصی بود؟ با این مقدمه، به پاسخ سؤالات مطرح شده پرداخته می‌شود.

«عمو عبایش را از دوش برداشت و تا کرد و گذاشت زیر بغلش و شب‌کلاهش را توی جیبش تپاند و از در حجره آمدیم بیرون. می‌دانستم چرا این کار را می‌کند. پارسال توی همین تیمچه جلوی روی مردم یک پاسبان یخه عمویم را گرفت که چرا کلاه لبه‌دار سر نگذاشته و تا عبایش را پاره نکرد، دست از او بر نداشت. هیچ یادم نمی‌رود که آن روز رنگ عمو مثل گچ سفید شده بود و هی از آبرو حرف می‌زد و خدا و پیغمبر را شفیع می‌آورد. اما یارو دستش را انداخت توی سوراخ جاآستین عبا و سرتاسر جرش داد و مچاله‌اش کرد و انداخت و رفت.»

محسن صدر در خاطرات خود به این نکته اشاره می‌کند که هیئت دولت از اقداماتی که در جهت سرکوب شورش مردمی در مشهد رخ می‌داد اطلاعی نداشت و هیچ یک از وزرا از دستورهای مستقیم شاه به نظامیها و شهربانی مشهد مطلع نبود. حتی اگر وزیر کشور اطلاع مختصری در ارتباط با این حادثه داشت ابراز نظر نمی‌کرد.

به مناسبت تصویب طرح اجباری کلاه شاپو(1306) مسئله اجباری شدن کلاه‌شاپو از منظر اطرافیان رضاشاه به حدی دارای اهمیت بود که یکی از نمایندگان مجلس که موافق آن بود، «دو فوریت» را برای طرح آن در مجلس کافی ندانست و حتی «ده فوریت» را هم کم دانست!