اخبار

گفت‌وگوهای چالش‌انگیز سنجشگرانه در میان دو تن در گفت‌وگو انجام می‌شود؛ هریک از این دو می‌کوشند کاستی‌ها، کمبودها و نارسایی‌ها را در دیگری بیابند، برجسته بدارند، بر آن‌ها انگشت بنهند. این‌گونه از گفت‌وگو در ادب ایران پیشینۀ دیرینه دارد، این پیشینه بازمی‌گردد به ایران کهن، ایران پیش از اسلام. ما در سروده‌های کهن چالش‌نامه‌ای را به یادگاری داریم که به زبان پهلوانیک یا پهلوی اشکانی پدید آمده است. این چالش‌نامه درخت آسوریک نام دارد.

میرجلال‌الدین کزازی، نویسنده، شاعر و شاهنامه‌پژوه در پاسخ به این سوال که میزان توجه مردم به ادبیات کهن‌مان چگونه می‌بیند، بیان کرد: خوشبختانه من با این دیدگاه چندان دمساز نیستم که ادبیات کلاسیک کنار گذاشته شده است. می‌توان گفت که در جهان رویکرد و گرایش به ادب کهن کاستی گرفته و این فقط مختص ایران نیست؛ اما اگر ما جایگاه ادب کهن یا کلاسیک جهان با جایگاه آن در کشورهای دیگر حتی کشورهای به اصطلاح پیشرفته بسنجیم، می‌بینیم که این ادب در ایران خواستاران بسیار بیشتری دارد.

سی‌وهفتمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره سنایی با عنوان «نازنین غزنین»، عصر چهارشنبه (14شهریورماه)، با سخنرانی دکتر میرجلال‌الدین کزازی، نویسنده، شاهنامه‌پژوه و عضو سابق هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در مرکز فرهنگی شهر کتاب شهید بهشتی برگزار شد.

سیزده شماری است که در بسیاری از فرهنگ‌های جهان، شماری گُجسته (منحوس) و بی‌شگون پنداشته می‌شود؛ به‌گونه‌ای که بسیاری از مردمان، با بیم و پروایی رازْوَرانه و آیینی، از آن می‌پرهیزند؛ از همین روست که در پاره‌ای از شهرهای بزرگ و پیشرفته و فناورانه، آسمانخراش‌ها را، اشکوب سیزدهمین نیست یا مهمانسراهای چندستاره نوآیینِ برگزافْ آراسته و زِیناوند (مجهّز) را، اتاق سیزدهمین یا تالارها و هواپیماهای بزرگ و باشکوه را، نشستنگاه سیزدهمین.

کتاب «کمدی الهی» اثر دانته از مهم‌ترین آثار ادبی دنیاست که در سه جلد جداگانه «دوزخ»، «برزخ» و «بهشت» به چاپ رسیده و داستان این کتاب درباره سفر خیالی دانته به دوزخ، برزخ و پس از آن، به بهشت است. در ایران هم ترجمه‌های متعددی از این اثر در قالب همان سه جلد به چشم منتشر شده، اما به تازگی انتشارات معین ترجمه جدیدی از این اثر به کوشش استاد میرجلال‌الدین کزازی و در یک جلد منتشر کرده است. برای اطلاع از ویژگی‌های این ترجمه جدید و آگاهی از تفاوت آن با سایر ترجمه‌های موجود با مترجم اثر، میرجلال‌الدین کزازی استاد دانشگاه، مترجم و شاهنامه‌پژوه به گفت‌و گو نشستیم که در ادامه می‌خوانید:

مدیر انتشارات معین از آماده‌سازی ترجمه میرجلال الدین کزازی از «کمدی الهی» برای چاپ تا پیش از عید نوروز خبر داد.

میرجلال‌الدین کزازی در نشست «کارنامه ژوکوفسکی» گفت: مرگ واژه کاری خرد و خام نیست. بزرگی، دلبندی از دودمانی می‌میرد. اگر واژه‌ای بمیرد، سوگی‌ است بزرگ و فراگیر. زیرا واژه با مرگ خویش، پاره‌ای از فرهنگ و تاریخ ایران را می‌میراند. به ویژه در این دوران که رسانه‌های عمومی، واژگان را می‌فرسایند.

نویسنده کتاب «آنک!... پاریس» گفت: نوشتن سفرنامه به شیوه گذشته در این روزگار، کارآیی ندارد. روزگار ما، روزگار گسترش آگاهی است. می‌توانم گفت از نگاهی فراخ، روزگار برهنگی است. فنآوری رسانه‌ای جهان را به شیوه‌ای برهنه و آشکار فراپیش ما نهاده است. از همین روست که یافتن رازها، گوشه‌‌های نهفته و ناشناخته در این روزگار، کاری‌ است بسیار دشوار.

میرجلال‌الدین کزازی شاهنامه‌پژوه و پژوهشگرِ برجسته ایرانی در زبان و ادبِ فارسی می‌گوید: اگر دو کتاب دیوان حافظ و شاهنامه فردوسی را بر خوان‌های آئینی می‌نهیم، از آنجاست که شاهنامه و دیوان حافظ مردمی‌ترین دفترهای سخن پارسی هستند و جایی ویژه دردل ایرانی‌ها یافته‌اند.

میرجلال‌الدین کزازی در مراسمی که به مناسبت روز بزرگداشت حافظ برپا شده بود و در گفتاری، دو نمونه از تفأل‌های خود را به دیوان خواجه شیراز بازگو کرد.