اخبار

کلام امامیّه در طول تاریخ جریان یکسان و یکدستی نبوده است و دستخوش تحوّلات بسیار در ابعاد مختلف شده است. متکلّمان امامی در ادوار گوناگون تحت‌تأثیر عوامل مختلف به‌ویژه اثرپذیری از مکاتب فکری مطرح در تمدّن اسلامی خاصّه کلام معتزلی و اشعری و فلسفۀ سینوی و حکمت صدرائی نظام‌های کلامی متفاوتی از باورهای دینی تشیّع امامی را ارائه نموده‌اند.

در سده پسین باید از ابوالمحامد عثمان بن عمر فیروز‌آبادی (د۶۷۵ق) عالم اشعری فارس یاد کرد که اثری را با عنوان «فرائد التفسیر» به عنوان تعلیقه بر کشّاف زمخشری نگاشت و در آن کوشید تا از موضع کلامی اشاعره، برداشت‌های معتزلی زمخشری از آیات قرآنی را پاسخ گوید

درباره برخی از حیطه‌های خاص علم کلام، مانند مسأله امامت و مباحثاتی که میان شیعه با اهل سنت در این باره وجود داشته، بار دیگر توجه به آیات قرآنی خود نموده است. در نوشته‌هایی که معمولا از سوی شیعه برای دفاع از مواضع خود در باب اهل بیت(ع) و مسأله امامت نوشته شده است، استناد به برخی آیات با تکیه بر سبب نزولی خاص همواره در مد نظر بوده است.

از خوشبختی‌های چند دهه اخیر، روی‌آوردن گسترده به قرآن مجید و تدوین ترجمه‌ها و تفسیرهای متعدد است. از آن جمله است پژوهش‌هایی که در این زمینه به زبان انگلیسی انجام شده و یکی از آنها اثری است که به همت دکتر سیدحسین نصر پدید آمده و تنی چند تن ایشان را یاری کرده‌اند که استاد محقق داماد یکی از آنهاست و همچنان که خود متذکر شده‌اند، مقاله حاضر به درخواست جناب نصر فراهم شده و توسط ایشان به انگلیسی ترجمه و به ضمیمه کتاب The Study Quran سال ۲۰۱۶ منتشر شده است.