اخبار

بحثم را با مقدمه‌ای نسبتاً طولانی از انگیزه‌های سخنرانی در باب شاهنامه آغاز می‌کنم. باید بر این موضوع تاکید کنم آنچه گفته می‌شود از چند ماه پیش تنظیم شده و سر آن ندارم به نقدهایی که اخیراً در یکی از مجلات چاپ شده پاسخ دهم. در این چند روز نیز مجله مذکور را نخوانده‌ام تا تغییری در بحث امروز ندهم. اصولاً به نشریات و نهادهایی که می‌کوشند با آتش‌بیار معرکه‌شدن تیراژ خود را بالا ببرند مشکوکم و گمان نمی‌کنم ورود به چنین بگو‌مگوهایی در شرایطی که همه بحث‌ها و نقدها شخصی و روانی است سودی داشته باشد.

کیرکگور را ضدهگلی‌ترین فیلسوف قرن نوزدهم و «مفهوم آیرونی» را هگلی‌ترین کتاب او می‌دانند. چگونه متفکری که همواره به ضدیت با هگل شهره است در نخستین اثرش تا این حد متأثر از هگل است؟ خود او در یادداشت‌هایش درباره این کتاب می‌گوید: «تا چه مایه احمق و هگل‌زده بودم». نسبت کیرکگور با هگل، چه در این کتاب و چه در کل حیات فکری‌اش، موضوع گفت‌و‌گو با صالح نجفی مترجم «مفهوم آیرونی» است. کتاب روایت سه سقراط است:‌ سقراط کسنوفون، سقراط افلاطون و سقراط آریستوفانس. کیرکگور دراین‌میان علی‌القاعده باید سقراط حقیقی را سقراط افلاطون بداند.

بعد از «ترس و لرز» با ترجمه عبدالکریم رشیدیان، «درباره مفهوم آیرونی» دومین اثر سورن کیرکگور است که به فارسی ترجمه و منتشر می‌شود. این کتاب به‌عنوان رساله دکترای کیرکگور در سال ١٨٤١ نوشته شد که نتیجه سه سال مطالعه و پژوهش درباره آرای سقراط است. کتاب را می‌توان به دو بخش کلی فلسفی و ادبی تقسیم کرد. از آنجاکه سقراط حتی یک خط هم ننوشت، کیرکگور در بخش اول می‌کوشد از میان سه چهره رایج سقراط چهره واقعی او را بشناسد: نخست، سقراط گزنوفون است که کیرکگور مخالف آن است. این سقراط را می‌توان در کتاب «خاطرات سقراطی» با ترجمه مرحوم محمدحسن لطفی به فارسی خواند.

موسسه مطالعات سیاسی- اقتصادی پرسش دروه درسگفتار«فلسفه مرکزهای غایب: ویلیام فاکنر و سیاستِ ادبیات» را برگزار می کند.

درسگفتار جدید صالح نجفی مترجم آثار فلسفی با عنوان «مرزهای عشق و سیاست در فلسفه: از افلاطون تا بدیو» در موسسه پرسش آغاز می شود.

در ادامه برنامه‌های پنجشنبه‌های مؤسسه مطالعات سیاسی اقتصادی پرسش، سمینار وضعیت ترجمه در ایران با حضور سیاوش جمادی (تبارشناسی ترجمه در ایران)، محمد مالجو (ترجمه در چارچوب دانشكده‌های اقتصاد: راه‌حل یا جزیی از معضل)، عادل مشایخی (ترجمه، زبان، اندیشه)، مراد فرهاد‌پور (ترجمه در آینه تجربه)، صالح نفی (سوژه مترجم) و تایماز افسری (ترجمه: چهره شاعر مدرن ایرانی در چشم‌انداز تاریخ) برگزار شد. گزارش پیشین این نشست به سخنان عادل مشایخی اختصاص داشت. در گزارش پیش رو سخنان صالح نجفی در خصوص سوژه مترجم آورده شده است. نجفی در این سخنرانی ترجمه را نوعی سرقت از آینده تلقی کرده و با وام گیری از نظریات پیر بایارد این مساله را توضیح داده است.

اگر به بحث هگل و انقلاب پرداخته شود می‌توان مساله حقیقت و تاریخ را به نحوی مشخص‌تر درك كرد. هگل و انقلاب یعنی یك واقعه مشخص تاریخی به نام انقلاب كبیر فرانسه در بازه زمانی ١٧٨٩ تا ١٧٩٣ و یكی از باشكوه‌ترین نظام‌های فلسفی تــاریخ تفـكر

نشر نگاه معاصر سال گذشته کتاب تازه‌ای از کارل اشمیت روانه کتابفروشی‌ها کرد: «الاهیات سیاسی (2)». این کتاب در حقیقت رساله‌ای است که کارل اشمیت در دفاع از بحث‌های رساله دوران‌سازش «الاهیات سیاسی» (منتشرشده به سال 1922) و به‌طور مشخص در پاسخ به مقاله «مساله سیاسی توحید» نوشته دوست سابق اشمیت، اریک پترسن (1960-1890)، نگاشت. مقاله پترسن درباره الاهیات سیاسی در ادیان کهن بود.

در ادامه درسگفتارهای بهاره مؤسسه مطالعات سیاسی اقتصادی پرسش، درسگفتار فروید و فلسفه: صداهای فروید برگزار می شود. در ادامه درسگفتارهای بهاره مؤسسه مطالعات سیاسی اقتصادی پرسش، درسگفتار فروید و فلسفه: صداهای فروید با تدریس صالح نجفی برگزار می شود.

سخنراني صالح نجفي در موسسه پرسش با عنوان «نيچه و ژست فلاسفه» عمدتا به خوانشي از واپسين كتاب نيچه يعني «Ecce Homo» يا چنان كه در فارسي ترجمه شده، «اينك انسان» به عنوان يك اتوبيوگرافي اختصاص داشت كه در آن اين پژوهشگر و مترجم آثار فلسفي كوشيد با واكاوي اين اثر، ژست فيلسوف به تعبير ژيل دلوز را نشان دهد، جايي كه به تعبير او فيلسوف به افراط گرايش پيدا مي كند، جايي كه در آن فلاسفه انقلاب مي كنند، در حالي كه خاموشند.