شیخ محمد خیابانی از آزادیخواهان و مجاهدین دوره انقلاب مشروطه ایران در تبریز بود که با یاران، دوستان و همفکران خود در تمام مراحل نهضت و مبارزه با نیروهای استبداد حضوری فعال داشت. به مناسبت سالروز شهادت شیخ محمد خیابانی مروری بر روایت منابع تاریخی درباره این بزرگمرد ایرانی داشتهایم.
قیام شیخ محمد خیابانی، مبارز مشروطهخواه ایرانی گرچه حدود پنج ماه بیشتر بهطول نینجامید، اما تاثیر آن بر روزگار پر التهاب ایران پس از مشروطه، آنچنان عمیق و الهامبخش بود که بر هیچکس پوشیده نمانده است. در همین راستا و با توجه به اهمیت این قیام در تاریخ ایران، مورخان و پژوهشگران بسیاری در آثار خود به تحلیل و بررسی شخصیت و قیام این مبارز آذربایجانی پرداختهاند.
شیخ محمد خیابانی فرزند حاجی عبدالحمید خامنهای در سال 1297هجری قمری در قصبه خامنه از توابع تبریز پا به عرصه وجود گذاشت. حاجی عبدالحمید پدر شیخ در روسیه تجارت میکرد. شیخ محمد خیابانی در کودکی در خامنه به مکتب سپرده شد مقدمات دروس معمول آن زمان را تمام و برای نخستین بار به روسیه مسافرت کرد و مدتی در تجارتخانه پدرش به آموزش و رموز اقتصاد زمان مشغول و پس از چندی به تبریز بازگشت.
شیخ محمد خیابانی از آزادیخواهان و مجاهدین دوره انقلاب مشروطه ایران در تبریز بود که 21 شهریورماه به شهادت رسید. به مناسبت سالروز شهادت وی نگاهی به کتاب «قیام شیخ محمد خیابانی» نوشته احمد کسروی میاندازیم و قیام آزادیخواهانه او را بررسی میکنیم.
بررسی مقایسهای قیام خیابانی و میرزاکوچکخان جنگلی انقلاب مشروطه ایران بدون شک، نقطه آغازین بسیاری از جریانهای فکری و سیاسی در تاریخ ایران محسوب میشود. تا پیش از این، جنگ قدرت در ایران به شیوه کاملا سنتی خود مشهود بود و شاه به عنوان نماینده خداوند در روی زمین، یگانه مرجع حکمرانی محسوب شده، اداره حکومت نیز به شیوه کاملا استبدادی آن و بدون در نظر گرفتن رأی و خواست مردم اجرا میشد.
همایش ملی بزرگداشت شهید شیخ محمد خیابانی
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید