اخبار

سید علی میرافضلی از یافتن رباعی‌ای از خیام خبر داد که تاکنون در هیچ متن دیگری به نام خیام دیده نشده و در این باره‌ گفته است: « با توجه به قدمت سند (قرن هفتم ق) و چهارقافیه‌ای بودن رباعی و لحن و موضوع آن، احتمال آنکه رباعی سرودۀ خیّام باشد وجود دارد.»

نسخه لاتین ۱۱۴ ساله رباعیات خیام ترجمه ادوارد فیتز جرالد در بخش نفایس مخزن کتابخانه مرکزی رضوی نگهداری می شود.

خیام کیست؟ خیام چه می‌گوید؟ افکار خیام چه شباهت‌هایی با اندیشه های فیلسوفان و شاعرانی همچون شوپنهاور و ابوالعلاء معری دارد؟ زندگی از نظر خیام چه معنایی دارد؟ نظر خیام درباره مابعدالطبیعه چیست؟ بدبینی خیام از چه نوع است؟ آیا خیام صوفی است؟ آیا خیام زندیق است؟

غیاث‌الدین ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیام یا خیامی نیشابوری (440-517 یا 519 ه.ق.) را امروز عمدتا به عنوان سراینده رباعیاتی طرب‌انگیز، خوش‌باشانه، دم‌غنیمت‌شمار، آری‌گو به زندگی و طنازانه می‌شناسند كه نظام‌های باور گوناگون را شكاكانه به سخره می‌گیرد و رندانه همگنان را به دریافتن دم اكنون فرا می‌خواند.

اگر قرار باشد نام چند شاعر معروف ایرانی را نام ببریم، بی گمان نام خیام هم جزو آنهاست. خیام مانند برخی دیگر از شاعران مانند: مولوی، حافظ، سعدی، این بخت را داشته که در خارج از ایران هم مورد توجه بسیاری از اصحاب علم و فرهنگ قرار گرفته و آنها او را تنها در زمره دانشمندان قلمداد نکردند، بلکه رباعیات او نیز از چشم تیز بین فرهنگیان دور نمانده است.

به تازگی ترجمه جدید از رباعیات حکیم عمر خیام با ترجمه پاتریک رومو، مترجم و نویسنده الجزایری به زبان فرانسه منتشر شده است.

بیش از یک قرن است که پژوهشگران و دوستداران حکیم عمر خیّام نیشابوری می‌کوشند از طریق پالایش رباعیّات منسوب بدو، چهرۀ راستینی از این شخصیت جهانی تاریخ علم و ادب را به تصویر در آورند. این مسیر طولانی، با کامیابی‌ها و ناکامی‌های بسیار همراه بوده است. شمار رباعیّات منسوب به خیّام از دو رباعی تا دو هزار رباعی در نوسان است.