اخبار

با این پرسش بدبینانه آغاز کنیم؛ علوم انسانی هر چند محدود و نسبی که نتواند بعد از صد سال وضعیت ما را بهتر کند و شرایط ما را بهبود بخشد به درد چه می خورد؟ چرا علوم انسانی در سپهر فرهنگی و تاریخی ما، انگونه که باید توسعه پیدا نکرده و در شکل عینی و تجربه زیسته به دادمان نرسیده است؟ گویی هر کاری کنیم علوم انسانی برای ما «بیرونی» است، در ما هضم نمی شود و به بسته کاربردی و حل مسئله ره نمی یابد و نمی تواند شرایط ما را مطلوب سازد .شهرسازی ما، وضعیت اقتصاد، اخلاق، و... .

فهم توسعه فهم طراح است و می‌تواند نظام هماهنگ علم و کار و زندگی را دریابد و طراحی کند. جهان قدیم این کار را در شأن بشر نمی‌دانست و اصلاً به آن نمی‌اندیشید. جهان توسعه‌نیافته هم از عهده آن برنمی‌آید. اروپاییان با توجه به بحران‌هایی که با آن مواجهند و مخصوصاً با نظر به آشفتگی در کار و بار کشورهای آسیایی و افریقایی از توسعه پایدار سخن گفته‌اند.

پیشرفت تاریخی از جمله اصول تجدد است و بنابراین می‌توان تجدد را جهان پیشرفت دانست. مراد از پیشرفت در اینجا سیر به سوی کمال معنوی و اخلاقی نیست بلکه پیشرفت در ساختن دائم دنیای آدمی است. در نیم قرن اخیر توسعه جای پیشرفت را گرفته است. شاید هم تجدد در سیر خود به جایی رسیده‌است که امکان پیشرفتش پایان یافته و به جای پیشرفت توسعه می‌یابد.

رضا داوری‌اردکانی در جدیدترین اظهارات خود که در جمع اعضای انجمن اندیشه و قلم ایراد کرده است، از ضرورت جمع بین انقلاب و توسعه سخن گفت و عنوان کرد که از 27 سال پیش تاکنون زیربنای نظری‌اش درباره غرب تغییر نکرده است.

محمد بهمن‌بیگی، بنیانگذار آموزش‌وپرورش عشایری در ایران و نویسنده ایرانی که خود از ایل قشقایی برخاسته بوده، روایتی مهم، هرچند تلخ، از شیوه زندگی کوچ‌نشینان و کوچ‌روان ایرانی در زمانه‌ای بیان داشته که جامعه ایرانی برای گام‌نهادن به جهان پیشرفته تکاپوهایی بسیار می‌کرده است.

توسعه یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین مباحثی است که در طول دوران مدرن در حوزه‌های مختلف علوم انسانی مدرن اعم از علوم اجتماعی، سیاسی، حوزه‌های اقتصاد و... مطرح‌ شده و می‌شود. پیشینۀ مباحث مطرح‌شده در توسعه و خود مفهوم توسعه، مفهومی مدرن و برساختۀ دوران مدرن و صنعتی است.

نوسازی به معنای فرایند نو (مدرن) شدن است. شکی نیست که «نو» عنصر کلیدی این تعریف است. در فرهنگ وبستر «نو» به این معانی آورده شده است: مربوط به زمان حاضر یا دوره‌های اخیر؛ و یا مربوط به یا الزام به عمل بر مبنای آخرین سبک‌ها، روش‌ها و ایده‌ها؛ یا مربوط یا منسوب به دورة تاریخی بعد از عصر میانه از 1450میلادی تا روزگار کنونی.

حوزه فرهنگی در دانشگاه‌ها یکی از حوزه‌های زیرساختی است که رشد و توسعه هر بخش وابسته به آن بوده و هست. توجه به حوزه فرهنگی دانشگاه‌ها و تلاش درجهت تقویت این حوزه کاری همواره از تاکیدات مقام معظم رهبری بوده، به‌طوری که در نشست‌های مکرر با جامعه دانشجویان و دست‌اندرکاران دانشگاه‌ها بر این مهم تاکید کرده‌اند.