اخبار

دورۀ فرمانروایی دو ایلخان بزرگ غازان خان و اولجایتو دوران طلایی و درخشان عصر ایلخانی به شمار می رود و با وجود حکومت بیگانگان در سرزمین ایران، از لحاظ تأسیس بنیادهای خیر و حوزه های بزرگ علمی و دارالعلمهای معتبر و اعزاز و اکرام و ترفیه حال علماء و متصوفه و تشویق اهل حرفه و صنعت و رونق تجارت و فلاحت و عمران و آبادی بلاد و اعطای آزادی مذهبی و تأمین رفاه مردم و وضع قوانین مفید و مترقی در مسیر تنظیم روابط اجتماعی و اقتصادی و تعدیل مظالم دیوانی و طبقاتی از ادوار استثنایی و منحصر بفرد در تاریخ میهن ما محسوب می شود. جلوس این دو سلطان بر تخت سلطنت بی تردید حد فاصلی بین دو دوره مشخص عصر مغول بلکه نقطه عطفی در تاریخ ایران به شمار می رود.

هلاکو پس از پیروزی های بزرگ در ایران و بین النهرین و تابع ساختن آسیای صغیر و ارمنستان حکومتی دودمانی در سرزمین های مفتوحه پدید آورد که درآغاز تابع صوری دربار مرکزی مغول بود و بتدریج به استقلال کامل سیاسی دست یافت.

دوران حکمرانی ایلخانان مغول از اثرگذارترین دوره ها در تاریخ ایران بوده است که به طور قابل توجهی حیات اجتماعی ایرانیان را دستخوش تغییراتی ساخت. یکی از نمونه های این تغییرات، در موضوع پوشاک قابل ردیابی و مطالعه است. هدف این مقاله بررسی پوشاک مردانه، شکل و طرح البسه و انواع و اجزاء آن در دوره ی ایلخانان می باشد.

پس از تأسیس حکومت ایلخانی در ایران (654 ه.ق) مسألۀ مناسبات با سایر اولوس های مغولی به یکی از مسائل مهم این حکومت تبدیل شد. از جمله مهم ترین این اولوس ها، اولوس جغتای در شمال شرقی ایران بود که حدود سه دهه پیش از تأسیس حکومت ایلخانی در ماوراء النهرشکل گرفته بود.

در فاصله زوال ایلخانان تا پیدایش صفویان بر اثر تحولات مختلف سیاسی، اجتماعی و مذهبی، به تدریج نفوذ مذهب اهل سنت در ایران، از جمله آذربایجان روی به کاهش نهاد. از این رو، مقارن تشکیل دولت صفوی، وضع مذهبی آذربایجان، برای تغییر مذهب مساعدتر بود.

مغول‌ها قومی نامسلمان بودند و معیارهای حاکم بر جامعه اسلامی را ارجی نمی نهادند. همین طور فرهنگ و شعور سیاسی – اجتماعی غیرقابل قیاسی با فرهنگ ایرانی – اسلامی داشتند. به علاوه ورود آنها با کشتار، ویرانی و تخریب فراوانی همراه بود که ضربه های سنگینی بر تمدن اسلامی وارد کرد.

با غلبۀ مغول ها بر حکومت خوارزمشاهیان و تأسیس حکومت ایلخانی در ایران، عناصر تازه ای در ابعاد گوناگون زندگی ایرانیان وارد گردید که به طرز چشمگیری حیات اجتماعی ایران را دگرگون ساخت. نمونۀ قابل توجهی از این دگرگونی و تغییرات اجتماعی این دوره، در زمینۀ وضعیت و زندگی زنان این روزگار قابل مشاهده است.

خصومت ایلخانان با مملوکان مصر و دشمنی دیرین ملل مسیحی با مسلمین مصر و شام از علل ارتباط دربار ایلخانان با دستگاه پاپ و دربارهای اروپا محسوب می شود. اروپایی ها با ابزار دین و به جهت تبلیغ دین مسیحیت وارد شرق شدند و اطلاعات مردم شناسی و نظامی بدست آوردند.

این کتاب برای معرفی سکه‌هایی که توسط فرمانروایان مغول از اوایل قرن هفتم تا اواسط قرن هشتم هجری قمری در سرزمین گستردۀ ایران ضرب شده به نگارش درآمده است.

رونق و گسترش تشیع از مهم ترین تحولات تاریخی ایران در دوره حکومت مغولان در ایران و نیز مرحله ای تعیین کننده در سیر تاریخ تشیع به شمار می آید. آن چنان که می توان آن را سرآغازی تازه و یا نقطه عطفی با اهمیت در روندی دانست که سرانجام به رسمیت ماندگار تشیع در صحنه سیاسی و اجتماعی ایران در دوره صفوی و پس از آن انجامید. در میان تمامی تکاپوهای شیعی در این دوره، شیعه شدن سلطان محمد اولجایتو هشتمین ایلخان مغول و تصمیم او برای رسمی کردن این مذهب بیش از همه توجه مورخان و محققان را به خود جلب کرده است.