در آخرین روزهای ماه رمضان، روایتی در سطحی گسترده در فضای مجازی منتشر شد که حاکی از رفتاری شگفت‌انگیز با ابن‌ملجم به عنوان مجازات جنایت او در قتل امیر مؤمنان(ع) بود؛ آن‌هم با انتساب به عبدالله بن جعفر، فرزند جعفر طیار و برادرزادة امام علی(ع) و همسر حضرت زینب. در این گفتار، آن روایت را به بررسی می‌گذاریم.
شادروان گلزاده غفوری چند متن دیگر فقهی شیعی و یک متن فقهی سنی را نیز در اختیار من گذاشتند و توصیه کردند پاره‌ای از قسمت‌های آنها را که مربوط به وقف مال برای استفاده غیرمسلمانان است، ترجمه کنم و این هم حاصل کار:
سال ۱۳۴۲ بود. در محضر مرحوم حجت‌الاسلام سیدعلی شاهچراغی، «شرح لمعه» را به درس می‌خواندم. یک بار به دلیل مسافرت استاد، نخست می‌خواستیم درس را برای دو هفته تعطیل کنیم و سپس پیشنهاد شد که در این مدت، خدمت آقای علی گلزاده غفوری برسم و زحمت تدریس با ایشان باشد.
حکیم و فقیه و مفسّر نامی فیض کاشانی می‌نویسد: سماع (خنیاگری و خوانندگی) گاهی حرام است و گاهی مباح، گاهی مستحب و گاهی مکروه. اما «حرام» برای کسانی است که شهوت دنیا بر آنان چیره شده، و آنچه سماع در وجودشان به حرکت درمی‌آورد، تنها همان صفتهای ناپسندی است که بر دلهاشان غلبه یافته است. اما «مکروه» برای کسانی است که بر سبیل لهو به آن معتاد شده و بیشتر اوقات، از سر بازیگری به آن می‌پردازند. اما «مباح» برای کسانی است که از آن بهره‌ای جز لذت بردن از آواز خوش ندارند. اما «مستحب» برای کسانی است که عشق خدای برتر بر آنان غلبه یافته و آنچه سماع در وجودشان به حرکت درمی‌آورد، تنها همان صفتهای پسندیده است
امام علی (ع) در نهج‌البلاغه می‌فرمایند:«لا تترکوا الامر بالمعروف و النهی عن المنکر فیولی علیکم شرارکم ثم تدعون فلا یستجاب لکم»: امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکنید، که اگر ترک کنید اشرار، حاکمیت شما را قبضه خواهند کرد و آنگاه از خدا دفع شر آنها را می‌خواهید ولی این خواسته شما برآورده نمی‌شود. از این حدیث بر‌می‌آید که یکی از اهداف مهم امربه معروف و نهی از منکر، جلوگیری از به قدرت رسیدن اشرار است. یعنی انسان صالح موظف است نگذارد افراد شرور بر سرنوشت جامعه مسلط شوند و امر به معروف و نهی از منکر هم، چه به صورت زبانی باشد و چه به هر صورت دیگر، در راستای انجام همین وظیفه است
عبدالله بن جعفر (متوفای۸۰ق در مدینه طیبه) فرزند جعفر طیار و برادرزاده امیر مؤمنان(ع) و از سرداران سپاه آن حضرت در جنگ صفین و نیز از اصحاب پیامبر(ص) و سه امام نخستین و همسر حضرت زینب(ع) و پدر دو یا سه تن از شهیدان کربلاست که دو پسر دیگرش نیز در ماجرای قتل عام مردم مدینه در هجوم سپاه یزید به شهادت رسیدند. افزون بر این همه، شخصیت عبدالله از دو لحاظ درخور توجه است
مفسر و محدث و ادیب بزرگ شیعی، امین‌الاسلام طبرسی (متوفای ۵۴۸ق) در کتاب اِعلام‌الوری (صص۹ـ ۷۸) آورده است که پیامبر(ص) پس از هجرت از مکه، چون وارد مدینه شد، مرکب او بر در خانة ابوایوب ایستاد، و پیامبر(ص) همان‌جا را برای اقامت برگزید. پس زنانی از طایفة بنی‌النجار که در آن ناحیه می‌زیستند، آمدند و در حالی که دف می‌زدند، این شعر را می‌خواندند
آنچه در ادامه می آید خاطراتی از اکبر ثبوت به یاد استاد احمد منزوی است که در مراسم چهلمین روز درگذشت آن استاد فقید بیان شد. هفتاد سال با احمد منزوی خویشاوند بودم و بیش از 40 سال از خدمات علمی ایشان استفاده کردم و در کنار ایشان به کارهای علمی پرداختم. شش سال نیز با ایشان در مرکز تحقیقات فارسی پاکستان همکار بودم.
همین نشست از سلسله نشست‌های «ایران پیش از اسلام» با سخنرانی اكبر ثبوت، کتابشناس، مصحح و نسخه‌شناس شنبه (6دی‌ماه) در اندیشگاه کتابخانه ملی برگزار شد. در این نشست ثبوت با استناد به کتاب‌های «تاریخ ابن اثیر»، «لغتنامه دهخدا»، «تاریخ طبری»، «سرگذشتنامه کسایی‌مروزی»، مقاله «آتش زدن کتابخانه‌ها» و مقاله محیط طباطبائی در کتاب یادنامه «شیخ طوسی» سخن گفت.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید