اخبار

از روش های نوین تحقیق و پژوهش در قرآن کریم، معناشناسی واژه های قرآنی است. در این نگرش، پس از انتخاب کلمات کلیدی، برای رسیدن به شبکه معنایی، میدان های معناشناسی هر واژه به همراه ارتباط سیستمی میان آن ها بررسی شده تا برخی از لایه ­های معنایی آیات ظاهر گردد.

نخستین گام در تحقق کارآمدی و ثمربخشی هر تحقیق و پژوهشی، شناخت ابعاد مختلف آن است. در این میان، شناخت روش­های به روز و کاربردی این گونه پژوهش ها، به ویژه در حوزه مطالعات دینی، اهمیت خاصی دارد. مطالعه در آموزه های دینی به ویژه در آیات قرآن کریم، در سده­های اخیر دچار تحولات پرفراز و نشیبی شده است. در این میان پدیدار شدن اندیشه های غربی که عموماً بر اساس سنت نامیمون ترجمه و کپی برداری و بدون در نظر گرفتن فرهنگ اسلامی ـ ایرانی بوده، عاملی اساسی تلقی می­شود.

نگرش های متفاوت به داستان آفرینش انسان، با تنوع روایات، گرایش های گوناگونی را در حوزه مباحث درون دینی و حتی برون دینی ایجاد کرده است. کوشش برای فهم همه ابعاد این داستان و آگاهی از رمز و رازهای خلقت آدمی اگرچه مطلوب، اما بسیار دشوار است. ترتیب عناصر محوری این داستان و احراز تقدّم و تأخر آن نیز چندان آسان نیست.

خداوند که حاکم مطلق هستی و مدبر امور عالم است، اراده فرموده تا بر تن موجودی به نام انسان ردای خلیفةاللهی پوشانده و او را جانشین خود در زمین قرار دهد؛ اما از آنجا که گل ایم هستی را همواره خارهای وسوسه و گناه تهدید می کرد، به پیمانی که از روز ازل با خدای خویش بسته بود وفادار نماند و پا را از دایره تعبد و بندگی خدا فراتر نهاده و به ظغیان و سرکشی در زمین پرداخت.

ایمن(اَم): مبارک، میمون، فرخ(فرهنگ معین). جمع ایامن.یقال قدم فلان علی ایمن؛ یعنی به یمن و مبارک از سفر باز آمد.(منتهی العرب)جهت راست ،دست راست. وادی اَیمَن : بیابانی که موسی (ع) در آن گوسفندان می چرانید.

اسلوب اعتراض یکی از اسالیب گسترده قرآن کریم است و در گستره آن با شاکله ها و ساختارهای گوناگونی چون: تک جمله، شبه جمله، دو جمله، سه جمله و بیشتر آمده است و از نظر موارد کاربردی و اغراض و فوائد و روابط آن با پیام و اندیشه های اصلی و از نظر جایگاه موقعیتی در ساختار کلام اصلی، گاهی در آغاز کلام و گاه در وسط و گاهی نیز در پایان آن به صورت اعتراض تذییلی قرار گرفته و دارای هزاران نکته و لطائف بلاغی، اعجاز بیانی، محتوایی و لفظی می باشد و بر اساس پژوهش و نقد و بررسی، بیش از پانصد آیه از این اسلوب حجم بزرگی را از قرآن به خود اختصاص داده است.

در سده پسین باید از ابوالمحامد عثمان بن عمر فیروز‌آبادی (د۶۷۵ق) عالم اشعری فارس یاد کرد که اثری را با عنوان «فرائد التفسیر» به عنوان تعلیقه بر کشّاف زمخشری نگاشت و در آن کوشید تا از موضع کلامی اشاعره، برداشت‌های معتزلی زمخشری از آیات قرآنی را پاسخ گوید

درباره برخی از حیطه‌های خاص علم کلام، مانند مسأله امامت و مباحثاتی که میان شیعه با اهل سنت در این باره وجود داشته، بار دیگر توجه به آیات قرآنی خود نموده است. در نوشته‌هایی که معمولا از سوی شیعه برای دفاع از مواضع خود در باب اهل بیت(ع) و مسأله امامت نوشته شده است، استناد به برخی آیات با تکیه بر سبب نزولی خاص همواره در مد نظر بوده است.

دنیا از نظر تعلق قلب است به هر چیزی که انسان را از خدا غافل سازد. مولانا معتقد است: اصل باغ و گلزار جهان در جان و روح است که انعکاس آن بر آب و گل دنیا افتاده است. او دنیا را زن جادوگر می داند که با سحر و افسون همه را فریب می دهد. در نظر او تمام موجودات و ممکنات دنیا همواره در حال تغییر و تحولند. علاوه بر اینها در موارد متعددی از داستانهای پیامبران نیز برداشتهای لطیف و تمثیلی خاصی از دنیا ارائه می دهد.

از خوشبختی‌های چند دهه اخیر، روی‌آوردن گسترده به قرآن مجید و تدوین ترجمه‌ها و تفسیرهای متعدد است. از آن جمله است پژوهش‌هایی که در این زمینه به زبان انگلیسی انجام شده و یکی از آنها اثری است که به همت دکتر سیدحسین نصر پدید آمده و تنی چند تن ایشان را یاری کرده‌اند که استاد محقق داماد یکی از آنهاست و همچنان که خود متذکر شده‌اند، مقاله حاضر به درخواست جناب نصر فراهم شده و توسط ایشان به انگلیسی ترجمه و به ضمیمه کتاب The Study Quran سال ۲۰۱۶ منتشر شده است.