روح دوران در شعرهای سیمین / علی باباچاهی

1394/5/28 ۱۰:۳۱

سیمین بهبهانی در ارتباط با مخاطبان از امتیاز ویژه غزلسرا بودن برخوردار بود. در توضیح این نکته باید گفت که مردم ایران اغلب شعر خوانی را با قالب غزل شروع کرده، در آن غرق شده و سپس به سراغ دیگر قالب‌ها و گونه‌های شعری می‌روند. سیمین هم نخست با غزل آمیخت و بعد به واسطه آن با دیگر گونه‌های شعر آشنا شد. از سویی اغلب خوانندگان شعر بویژه در غزل گوش شان با طنین پایانی ابیات آشنا است، به گونه‌ای که وقتی مصرع با کلمه‌ای به پایان می‌رسد ناخودآگاه در ذهنشان به دنبال واژه‌ای هم قافیه آن می‌گردند.

درباره «سیمین بهبهانی» در نخستین سالگرد درگذشتش

سیمین بهبهانی در ارتباط با مخاطبان از امتیاز ویژه غزلسرا بودن برخوردار بود. در توضیح این نکته باید گفت که مردم ایران اغلب شعر خوانی را با قالب غزل شروع کرده، در آن غرق شده و سپس به سراغ دیگر قالب‌ها و گونه‌های شعری می‌روند. سیمین هم نخست با غزل آمیخت و بعد به واسطه آن با دیگر گونه‌های شعر آشنا شد. از سویی اغلب خوانندگان شعر بویژه در غزل گوش شان با طنین پایانی ابیات آشنا است، به گونه‌ای که وقتی مصرع با کلمه‌ای به پایان می‌رسد ناخودآگاه در ذهنشان به دنبال واژه‌ای هم قافیه آن می‌گردند. شاید بتوان گفت که در این رابطه یک وجه تخدیری وجود دارد؛ وجهی که انسان را به نشئگی می‌رساند. نکته قابل توجه این است که اشعار سیمین لزومی به تکیه بر این وجه ندارند چراکه شعرهای او فاقد تصنع‌ است و روح «دوران» در آن دمیده شده است. از این رو حتی در حزن‌انگیزترین غزل‌های سیمین نیز نوعی از سرزندگی قابل رؤیت است. به عقیده من آنچه به لطف سخن سیمین می‌افزاید آشنایی‌اش با گونه‌های مختلف شعر امروز ایران است به نحوی که می‌توان گفت وی با‌وجود اینکه شاعری غزلسرا بود، اما شعر آوانگارد فارسی را بخوبی درک و حتی آنها را نقد و بررسی نیز می‌کرد.  یکی دیگر از نکاتی که سیمین را از دیگران متمایز می‌کرد تسلط وی به زبان فرانسه و شعر روز آن کشور بود. این تسلط به‌اندازه‌ای بود که مجموعه‌ای از شعر شاعران فرانسوی را به فارسی ترجمه و منتشر کرد. موسیقی نیز جایگاه قابل توجهی در شعر او داشت. اگر اشعار سیمین بهبهانی را بخوانید متوجه خواهید شد که ذهن وی به سمت آفاقی سیر می‌کرد که سرشار از موسیقی و وزن کلمات بود.

روزنامه ایران