تراولینگ به گوسفندان واژگون/ محمود فاضلی

1392/6/12 ۱۴:۱۰

کتاب «تراولینگ به گوسفندان واژگون؛ سینمای تئو آنجلوپولوس» نوشته آرش سنجابی راهی بازار کتاب‌های سینمایی شد. سنجابی خود در زمینه انتشار کتابش اعلام داشته است:«سعی داشته با بررسی فیلم این کارگردان نگاه جدیدی از آثار وی ارایه کند. به گفته نویسنده، آنجلوپولوس، سینماگر سرشناس یونانی و خالق آثاری چون «دشت گریان»، «گام معلق لک‌لک» و «نگاه خیره اولیس»، در عین این که در ایران بسیار محبوب است، شناخت چندانی درباره او وجود ندارد. از این جهت انتشار این کتاب امر لازمی به شمار می‌رفت

تراولینگ به گوسفندان واژگون؛ سینمای تئو آنجلوپولوس
آرش سنجابی
انتشارات: آمه
نوبت اول: 1392
قیمت: 7 هزار تومان
شمارگان: هزار نسخه
تعداد صفحات: 152 صفحه

کتاب «تراولینگ به گوسفندان واژگون؛ سینمای تئو آنجلوپولوس» نوشته آرش سنجابی راهی بازار کتاب‌های سینمایی شد. سنجابی خود در زمینه انتشار کتابش اعلام داشته است:«سعی داشته با بررسی فیلم این کارگردان نگاه جدیدی از آثار وی ارایه کند. به گفته نویسنده، آنجلوپولوس، سینماگر سرشناس یونانی و خالق آثاری چون «دشت گریان»، «گام معلق لک‌لک» و «نگاه خیره اولیس»، در عین این که در ایران بسیار محبوب است، شناخت چندانی درباره او وجود ندارد. از این جهت انتشار این کتاب امر لازمی به شمار می‌رفت. این داستان‌نویس و مستندساز تاکید دارد:«در این کتاب سعی کردم علاوه بر بیان تکنیک‌های سینمایی این کارگردان مطرح جهانی، با بررسی فیلم‌های وی نگاه جدیدی از آثار آنجلوپولوس را به مخاطب ارایه کنم».
سنجابي در اين كتاب ابتدا مقدمه اي ارائه داده بر جهان سينمايي آنجلوپولوس، و نگاهي گذرا كرده بر شاخصه هاي سينماي اين كارگردان داشته است. وی سپس در شش بخش، شش فيلم آخر آنجلوپولوس را به بررسي و تحليل نشسته است. نویسنده در مقدمه كتاب، آنجلوپولوس را «نقاش سينما» نام مي‌دهد و به واقع نيز اين عنوان براي اين كارگردان دور از ذهن نيست. او استاد تصويرسازي‌هاي بديع و به ياد ماندني و استثنايي است. قاب‌هايي كه شايد هيچ‌كس به جز او نمي‌توانست آنها را اين گونه در حافظه تاريخ سينما به ثبت برساند. تصويري كه آنجلوپولوس از يونان ارائه مي‌دهد بدون شك، تصويري از يك سير تاريخي است، ورق زدن يك تاريخ و چندين و چند سرنوشت است.
آنجلوپولوس در 17 آوریل 1935 دیده به جهان گشود. ابتدا در زادگاهش آتن به تحصیل در رشته حقوق پرداخت و پس از پشت سر گذاشتن دوره سربازی راهی فرانسه شد تا در دانشگاه سوربن به تحصیل ادبیات بپردازد. وی بعدها به مدرسه سینمایی فمیس رفت و در آنجا به یادگیری سینما مشغول شد. پس از آن به کشورش یونان بازگشت تا به روزنامه‌نگاری و نقد فیلم بپردازد. برای او آغاز کار کارگردانی سینما مصادف شد با روی کار آمدن حکومت سرهنگ‌ها و کودتای آنها و بیکار شدن بسیاری از جوان‌ها؛ با این حال وی توانست اولین فیلم کوتاه خود را در آن زمان بسازد.
پس از آن و در ابتدای دهه 70 میلادی، آنجلوپولوس اولین فیلم بلند سینمایی خود را به نام «بازسازی» ساخت. دو سال پس از نمایش این فیلم، «روزهای 36» اولین قسمت سه‌گانه‌ای که به تاریخ یونان بین سال‌های 1930 تا 1970 می‌پردازد، ساخته شد و سه سال بعد نیز فیلم چهارساعته «بازیگران سیار» که متشکل از 80 نمای بلند است، عرضه شد و آخرین قسمت این سه‌گانه یعنی «شکارچیان» نیز در سال 1977 به اکران درآمد. این سه‌گانه نوع روایت‌پردازی و زیبایی‌شناسی منحصر به فرد آنجلوپولوس را معرفی و تثبیت کرد.
وی در این سه فیلم به نقد و بررسی دوران سرکوب در کشورش پرداخت و از منظر سیاسی، آن دوره را به چالش کشید. آنجلوپولوس در سال 1980 «اسکندر کبیر» را ساخت که آنچنان به مذاق منتقدان و تماشاگران خوش نیامد و پس از آن نیز چند فیلم تلویزیونی ساخت که آنها نیز مورد استقبال قرار نگرفتند. اما پس از گذشت این چند سال و در سال 1984 با ساخت اولین فیلم از سه‌گانه دوم آنجلوپولوس، روند ساخت فیلم‌های موفق ادامه یافت و دوباره سینمای وی بر سر زبان‌ها افتاد.
آنجلوپولوس بعنوان سرشناس‌ترين كارگردان دهه‌هاي اخير سينماي يونان است. وي در ژوئيه ۲۰۰۱ از دانشگاه اسكس انگلستان دكتراي افتخاري دريافت كرد. آنجلوپولوس سال ۱۳۸۳ در بيست و سومين دوره جشنواره فيلم فجر براي فيلم «دشت گريان» سيمرغ ويژه هيئت داوران بخش سينماي معناگرا و بين‌المللي را دريافت كرد. او در مورد سينماي ايران اعتقاد داشت: «سينماي ايران در حقيقت مانند يك شعر است، بسيار روان و شيرين و بر دل انسان مي‌نشيند. سادگي و صفاي حاكم برآن، انسان را جذب مي‌كند».
او خالق آثار برجسته‌اي چون « گام‌هاي معلق لك‌لك »، « ابديت و يك‌روز» ، « دشت گريان»، « سفر به سياترا»، « چشم‌اندازي در مه»، « نگاه خيس اوليس» و « غبار زمان» بود. بيش از ‌فيلم بلند سينمايي ساخت و جوايز معتبر جشنواره‌هاي برلين، كن و شيرطلاي ونيز را كسب كرد. تاريخ و اسطوره‌شناسي يونان از مضامين اصلي فيلم‌هاي آنجلوپولوس است. او در بيشتر فيلم‌هاي معروفش به مضاميني چون آوارگي و سرگشتگي، عشق گمشده، مرگ و تعلق به خاك و سرزمين پرداخته است.
وي در روز ۲۴ ژانويه ۲۰۱۲ در سن 76 سالگي در حالي كه مشغول ساختن آخرين فيلم خود به نام «دريايي ديگر» بود، بر اثر تصادف با موتورسيكلت درگذشت. قرار بود وي در اين فيلم مشكلات اقتصادي و بحران‌هاي مالي در يونان را به تصوير بكشد.