نشست معرّفی خدمات دیجیتال کتابخانه ملّی ایران برگزار شد

1401/9/2 ۱۲:۰۳

همزمان با هفته کتاب و کتابخوانی و به منظور آشنایی پژوهشگران و اعضای کتابخانه ملّی ایران با منابع موجود در سامانه های این سازمان، نشست معرّفی خدمات دیجیتال کتابخانه ملّی ایران برگزار شد.

پاسخ به نیازهای پژوهشی در حوزه منابع دیجیتال

نشست معرّفی خدمات دیجیتال کتابخانه ملّی ایران به همّت معاونت پژوهش و منابع دیجیتال این سازمان برگزار شد. در این نشست، علیرضا انتهائی مدیرکل پردازش منابع و فنّاوری‌های دیجیتال، مطالبی را درباره سامانه های «سنا»،‌ سامانه کتابخانه ملّی کودکان و نوجوانان، سامانه شبکه کتابخانه های کشور، فهرستگان نسخ خطّی و سامانه شبکه مراکز اسناد کشور و چگونگی دسترسی به منابع موجود در این سامانه ها ارائه کرد.

انتهایی با اشاره به قابلیت های سامانه نشریات «سنا» گفت: با توجه به رویکرد اصلی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران به عنوان «حافظه ملّی در خانه هر ایرانی» و با هدف «توزیع عادلانه» و «دسترسی آزاد به اطّلاعات»، سامانه نشریات «سنا» و سامانه نشریات علمی (ایران ژورنال) عملیاتی شده است.

وی ادامه داد: در سامانه «سنا» مجموع نشریات تاریخی و عمومی قابل مشاهده است و پژوهشگران می توانند به چهار دوره قاجار، پهلوی اول، پهلوی دوم و پس از انقلاب اسلامی و نشریات لاتین دسترسی داشته باشند. یکی از فعّالیت های انجام شده در بخش دیجیتال سازی، دسته بندی اطّلاعات برحسب تاریخ انتشار نشریه (از آغاز تا انتها)، پدیدآورندگان و موضوع بندی نشریات است که این دسته بندی کمک شایسته ای به پژوهشگران برای جستجوی منابع می کند.

انتهایی افزود: در برخی از نشریات، ناشر بنا به دلایلی اجازه دسترسی آنلاین را به کاربر نداده، امّا متقاضیان می توانند با مراجعه به بخش نشریاتِ سازمان، به 548 هزار نشریه دسترسی پیدا کنند. به روز رسانی سامانه «سنا» یکی از فعالیت های مهم و تعریف شده در اداره کل پردازش منابع و فنّاوری‌های دیجیتال سازمان است و ماهانه حدود 10 هزار نشریه به این مجموعه اضافه می شود.

مدیرکل پردازش منابع و فنّاوری‌های دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران افزود: نشریات علمی از نشریات تاریخی و عمومی جداسازی شده است و طبق اساسنامه سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران مبنی بر نگهداری از هر آنچه به عنوان کتاب، نسخه، نشریه و غیره در کشور چاپ می شود؛ موظّف به گردآوری نشریات علمی نیز هستیم. بنابراین مجموع نشریات و مجله های علمی که دارای سایت هستند، بطور خودکار در سامانه نشریات علمی (ایران ژورنال) بارگذاری می شود.

انتهایی با بیان اینکه سامانه کتابخانه ملّی کودکان و نوجوانان یکی از پرمخاطب ترین بخش های کتابخانه ملّی ایران در ایام کرونا بوده است، گفت: یکی از مهمترین و پرکاربردترین سامانه های سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، سامانه کتابخانه ملّی کودکان و نوجوانان است که تعداد 23 هزار و 292 کتاب کودک را به صورت آنلاین در دسترس قرار داده است و خانواده ها می توانند بدون ثبت نام و به صورت برخط از این سامانه بهره ببرند. همچنین مجوز استفاده و حق کپی رایت این کتاب ها نیز دریافت شده است که یک نسخه رونوشت از کتاب های مربوط به حوزه کودکان و نوجوانان در قالب مسئولیت اجتماعی و به صورت رایگان در اختیار قرار می گیرد.

وی در ادامه به سامانه فهرست منابع چاپی که دارای چهار زیرمجموعه است، اشاره کرد و گفت: این سامانه جنبه راهنما دارد و به چهار زیرمجموعه شبکه کتابخانه های کشور، شبکه اسناد کشور،‌ فهرستگان نسخ خطّی، و نشریات کشور تقسیم می شود.

مدیرکل پردازش منابع و فنّاوری‌های دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران یادآور شد: تعداد 3 هزار و 599 کتابخانه به شبکه کتابخانه های کشور متصل هستند که پژوهشگران می توانند با مراجعه به سایر کتابخانه های نزدیک به محل سکونت خود، به منبع پژوهشی مورد نیاز دسترسی و نیازهای پژوهی خود را تأمین کنند.

در پایان این نشست نیز هریک از اعضای حاضر، پرسش های خود مبنی بر چگونگی دسترسی به منابع دیجیتال شده را مطرح کردند.

منبع: سازمان اسناد و کتابخانه ملّی

نظر دهید