1398/2/28 ۱۱:۱۱
حسن انوشه در حالی از پایان کار ترجمه ششمین جلد«تاریخ ایران کیمبریج » به ایران خبر داد که از آن به‌عنوان اثری مهم در روشن کردن راه تاریخ نگاری کشورمان یاد کرد. او یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این مجموعه تاریخی را پرهیز از پرداخت تک بعدی به تاریخ سیاسی و توجه به تمام وجوه دوره‌های تاریخی یاد کرد.
مریم شهبازی: حسن انوشه در حالی از پایان کار ترجمه ششمین جلد«تاریخ ایران کیمبریج » به ایران خبر داد که از آن به‌عنوان اثری مهم در روشن کردن راه تاریخ نگاری کشورمان یاد کرد. او یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این مجموعه تاریخی را پرهیز از پرداخت تک بعدی به تاریخ سیاسی و توجه به تمام وجوه دوره‌های تاریخی یاد کرد.
بیش از یکصد سال از مقطعی که به سفارش شرکت ملی نفت ایران و با سرمایه‌ای بیست و پنج هزار پوندی طرح تألیف این مجموعه هفت جلدی از سوی ایرانیان به دانشگاه کیمبریج داده شد، می‌گذرد. اثری که حسن انوشه، نویسنده، مترجم و پژوهشگرتاریخ، زبان و ادبیات فارسی آن را کتابی مؤثر در اصلاح نگاه مورخان به تألیف آثار تاریخی می‌داند. البته این نخستین ترجمه‌ای نیست که از این مجموعه عرضه شده است.
انوشه در پاسخ به چرایی اهمیت این مجموعه گفت:«تا پیش از عرضه این مجموعه در کشورمان اگر نگاهی به تاریخ نگاری‌های منتشر شده داشته باشید شاهد سیطره سیاست بر اغلب آنها خواهید بود. این در حالی است که همه تاریخ سیاست نیست و بخش‌های دیگر زندگی اجتماعی از جمله دین، کلام، فلسفه و تاریخ هنر را هم دربرمی‌گیرد.»
به گفته انوشه دوره زمانی جلد ششم این کتاب از فروپاشی دولت ایلخانان مغول در ایران تا پایان دوره صفویه و براندازی آن را شامل می‌شود. او حدود سه سالی صرف ترجمه ششمین جلد این مجموعه کرده و آن طور که گفت بخش اعظمی از ترجمه جلد آخر(هفتمین جلد) را هم انجام داده و از آن کار چندانی باقی نمانده است. هفتمین جلد «تاریخ ایران کیمبریج » از دوران فروپاشی صفویه آغاز شده و با پایان حکومت پهلوی در ایران تمام می‌شود.
بر اساس اطلاعات درج شده در دانشنامه آزاد ویکی پدیا، این کتاب اثری درباره تاریخ و جغرافیای تاریخی کشورمان است که از کهن‌ترین روزها تا پیش از انقلاب را شامل می‌شود که در هفت جلد و به زبان انگلیسی نوشته شده است. «سرزمین ایران»، «دوره‌های ماد و هخامنشی»، «دوران سلوکیان، پارتیان و ساسانیان»، «فروپاشی ساسانیان تا به قدرت رسیدن سلجوقیان» و «دوران سلجوقیان و مغولان» عنوان جلدهای قبلی این اثر هستند که به ترجمه حسن انوشه از سوی نشر امیرکبیر در اختیارعلاقه‌مندان قرار گرفته است.
البته این پژوهشگر و مترجم کشورمان برای انتشار ششمین جلد قصد همکاری با ناشر دیگری را دارد، او ضمن گلایه از مؤسسه نشر امیرکبیر ادامه داد:«پنج جلد قبلی این اثر از سوی نشر امیر کبیر منتشر شده، این مؤسسه با وجود دوران درخشانی که طی سال‌ها قبل از فعالیت آن سراغ داریم دیگر توجه چندانی به رسالت فرهنگی اش ندارد. ازهمین رو به هیچ وجه چاپ جدید این کتاب را به این مؤسسه نخواهم داد و با ناشر جوانی صحبت‌هایی انجام داده‌ام تا علاقه‌مندان بزودی شاهد انتشار آن باشند.امتیاز نشر دیگر آثاری که پیش‌تر از سوی این نشر روانه کتابفروشی‌ها شده را هم از آنان خواهم گرفت.»
او در توضیح بیشتر اهمیت این کتاب که بجز جلد سوم آنکه در قالب دوجلد منتشر شده همگی تک جلدی هستند، تصریح کرد:«اگر به کتاب‌هایی که بعد از انتشار این اثر منتشر شده‌اند توجه کنید خواهید دید اغلب از آن پیروی کرده‌اند که یکی از بهترین نمونه‌های آن را می‌توان اقدام ارزشمندی دانست که از سوی مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی در انتشار «تاریخ جامع ایران» انجام شده، مجموعه 20 جلدی که از آغاز تا پایان دوره قاجاریه را شامل می‌شود.»
وی ادامه داد:«کاری که مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی به سرپرستی کاظم موسوی بجنوردی انجام داده را می‌توان یکی از بزرگ‌ترین نتایج انتشار «تاریخ ایران کیمبریج » دانست. بیش از90 درصد مؤلفان این اثر ایرانی هستند و آنان هم به روش کیمبریج کار را پیش برده‌اند. شاید جالب باشد که بدانید اغلب نویسندگان«تاریخ ایران کیمبریج » را محققان خارجی تشکیل می‌دادند چراکه دانشگاه کیمبریج بعد از قبول درخواست ایرانیان در تألیف این اثر از محققان سراسر جهان برای نگارش بخش‌های مختلف آن کمک گرفت.»
البته در تألیف«تاریخ ایران کیمبریج » تعدادی از محققان و مورخان ایرانی هم حضور داشته‌اند که از جمله آنها می‌توان به زنده‌یاد عبدالحسین زرین‌کوب، احسان یارشاطر، سید حسین نصر و گیتی آذرپی اشاره کرد. به‌گفته انوشه اگر هراز چندی شاهد انتشار آثاری ارزشمند در حوزه تاریخ نگاری هستیم این اقدامات به‌جای آنکه از سوی مراکز دانشگاهی باشد از سوی سازمان‌های خصوصی و به شکل انفرادی انجام می‌شود. او نظر مثبتی به نظام آموزشی بویژه در حوزه علوم انسانی ندارد و اوضاع آنها را آنقدر نابسامان می‌داند که ترجیح می‌دهد درباره‌شان چیزی نگوید.
انوشه ادامه داد:«از جمله نمونه‌های این گفته‌ام می‌توانم به فریدون آدمیت و محمد محمدی ملایری اشاره کنم که چهره‌های دانشگاهی نبودند اما آثار درجه یکی نوشتند و تقدیم علاقه‌مندان کردند.»
این مترجم و پژوهشگر کشورمان پایان گفته‌هایش را با گلایه از بی‌مهری مسئولان امر در حمایت از دانشنامه ادب فارسی عنوان کرد که با وجود تلاش‌های او به‌عنوان سرپرست این دانشنامه و همکاری جمعی از استادان با انتشار نهمین جلد در حدود یک دهه قبل متوقف شده است. آن‌طور که انوشه گفت پنج جلد بعدی این دانشنامه هم آماده است اما از آنجایی که هیچ مؤسسه یا مرکزی حاضر به حمایت آن نشده دیگر قادر به انتشار آن نیستند.
منبع: روزنامه ایران
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید