افتتاح تالار علوم در ایران اسلامی

1397/9/5 ۰۸:۴۲

«تالار علوم در ایران اسلامی» با طبقه‌بندی علوم در چهار بخش و نمایش ۴۹ نسخه خطی و دو اسطرلاب قدیمی، در موزه ملی ملک افتتاح شد. به گزارش ایسنا، در آیین افتتاح این تالار دائمی، غلامرضا خواجه سروی، مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک اظهار کرد: با آغاز فعالیت تولیت جدید آستان قدس، نقشه راه موسسه ملک این طور تعریف شد که این مکان به پایگاهی فرهنگی در تهران تبدیل شود.

«تالار علوم در ایران اسلامی» با طبقه‌بندی علوم در چهار بخش و نمایش ۴۹ نسخه خطی و دو اسطرلاب قدیمی، در موزه ملی ملک افتتاح شد.

به گزارش ایسنا، در آیین افتتاح این تالار دائمی، غلامرضا خواجه سروی، مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک اظهار کرد: با آغاز فعالیت تولیت جدید آستان قدس، نقشه راه موسسه ملک این طور تعریف شد که این مکان به پایگاهی فرهنگی در تهران تبدیل شود.

او با تاکید بر این‌که قرار است از امکانات این موزه برای گسترش فرهنگ و تمدن و سیره رضوی در پایتخت استفاده شود، بیان کرد: بر همین اساس بنا داریم تا در ٣٦٥ روز سال روزی نباشد که خالی از برنامه‌های فرهنگی باشیم.

وی با اشاره به وجود خانه‌ی تاریخی حاج حسین آقا ملک در بازار بین‌الحرمین تهران، ادامه داد: قرار است این خانه نیز به زودی به مرکزی برای ترویج ارزش‌های اصیل بازار تبدیل شود.

او فلسفه‌ افتتاح سالن علوم در ایران اسلامی را در این دانست که مرحوم ملک نسخ زیادی در بحث علوم اسلامی جمع‌آوری کرده بود که باید به نمایش گذاشته شده و به بهره‌برداری می‌رسیدند.

خواجه سروی ترقی معارف و حفظ صبغه‌ی تاریخی را دو انگیزه حاج حسین آقا ملک از جمع آوری مجموعه‌های خود عنوان کرد و افزود: دستاوردهایی که به نمایش گذاشته می‌شود مربوط به ١٢ رشته علمی مانند ریاضی، کیمیا، طب و نجوم تا دوره قاجار است. رضا دبیری‌نژاد، معاون فرهنگی کتابخانه و موزه ملی ملک نیز در این آیین درباره‌ی چگونگی راه‌اندازی این تالار که در طبقه دوم موزه و قرینه با سالن هنر و زندگی افتتاح شد، گفت: پس از یک امکان‌سنجی متوجه شدیم که یکی از حوزه‌های مورد علاقه حاج‌حسین آقا ملک جمع‌آوری کتب در حوزه علوم اسلامی بوده است، اما این سوال برای ما مطرح بود که در موزه ملک قرار است چه روایتی از علم داشته باشیم.

او با بیان این‌که این تالار جدید وارد مباحث علمی می‌شود، اضافه کرد: تاکنون معمولاً همه چیز در قالب میراث‌ فرهنگی دیده شده و بسیار کمتر به وجوه علمی توجه شده است.

در ادامه این مراسم مهدی محقق، پژوهشگر و کتاب‌شناس تاریخی و رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی نیز در سخنانی اظهار کرد: خیلی خوشحال بودم شخصی که در گردآوری نسخ خطی تلاش می‌کند خودش هم عاشق نوشتن است.

در دنیا افراد زیادی دنبال جمع‌آوری نسخ خطی هستند اما فرق حاج حسین آقا ملک با دیگران در این بود که وی خود اهل ذوق و شعر بود و آثاری به خط خود ایشان در مجموعه موجود است. نگار ساغرچی، مسوول نمایشگاه‌های موزه ملک نیز در توضیحی در مورد داستانی که برای تالار «علوم در ایران اسلامی» تعریف شده، بیان کرد: برای اینکه تصویر درستی را از این سالن نشان دهیم در آغاز سالن با طبقه‌بندی علوم کار را شروع کرده‌ایم که شامل مشتقات، ریاضیات و علوم تجربی است. در دو طرف تالار نیز به سایر علوم مانند فیزیک یا علم حیل قدیم، علم کیمیا یا شیمی امروزی، اپتیک یا نورشناسی و جانورشناسی و داروشناسی پرداخته‌ شده است.

او ادامه داد: در چهار گوشه زون حساب شامل هندسه، جبر، موسیقی و ریاضیات، زون نجوم شامل علم نجوم، علم رصدخانه‌ها، ابزارآلات نجومی و احکام نجومی، زون علوم زمین شامل علم کشاورزی یا فلاحت، کانی‌شناسی، جغرافیا و تقویم کشاورزی و در نهایت زون پزشکی که شامل تشریح، داروشناسی و مشتقات علم طب همچون شناخت بیماری‌ها است، قرار داده شده‌اند.

او با اشاره به نمایش ۴۹ نسخه خطی و دو اسطرلاب در تالار جدید موزه ملی ملک از گنجینه‌ی این موزه، بیان کرد: یکی از اسطرلاب‌ها مربوط به دوره صفوی و اسطرلاب دیگر تاریخِ مشخصی ندارد و البته کاربری آن نیز تزئینی بوده است.

او با اشاره به این‌که ‌در قسمت مرکزی تالار هشت دانشمند اسلامی که در گنجینه موزه از آن‌ها آثار یا مجموعه‌هایی وجود داشته، قرار داده شده است، این دانشمندان را «جمشید غیاث‌الدین کاشانی»، «ابن‌سینا»، «فارابی»، «قطب‌الدین شیرازی»، «ابوریحان»، «عبدالرحمن صوفی‌رازی»، «خواجه‌نصیرالدین طوسی» و «زکریای رازی» معرفی کرد.

ساغرچی ادامه داد: در انتهای تالار نیز گاه‌شماری از تاریخ نسخ خطی در ایران تا دوره جدید روایت شده است که با توجه به اینکه تعداد نسخ خطی زیاد بود، تلاش کردیم نسخ گزیده و شاخص برای نمایش انتخاب شوند. در آیین افتتاح تالار جدید موزه ملی ملک همچنین از کتاب «به خط خویشتن» که فهرست دست‌نوشته‌های آیت الله ‌العظمی سیداحمد حسینی‌زنجانی است، رونمایی شد.

این مجموعه که وقف موزه ملی ملک شده است، حدوداً‌ ۲۰۰ ساله است و مستندات و دستخط‌های آیت‌ الله العظمی سیداحمد حسینی‌زنجانی را که تاکنون در جایی چاپ و معرفی نشده نشان می‌دهد. در این مراسم، علی محمد سعادتی شهردار منطقه ۱۲ تهران، پرستو فخاری، عضو شورای شهر تهران، مولوی محمد اسحاق مدنی مشاور رئیس جمهور در اموراهل سنت، عبدالله انوار محقق و تهران‌پژوه و اسدالله امرائی مترجم نیز حضور داشتند.

منبع: روزنامه ایران