کاظم موسوی بجنوردی : درس شایگان برای جهان روشنفکری ایران

1396/11/18 ۰۹:۰۶

کاظم موسوی بجنوردی معتقد است ویژگی شایگان در همه آثارش، تحقیق و تفکر تا رسیدن به ژرفاهای دور است. او از نگاه‌های سطحی و هیجانی، دو آفت مهم روشنفکری ایرانی و جهانی، سخت پرهیز دارد. به‌زعم او شایگان ذهن خود را از «بُت‌های ذهنی» پالوده است.

کاظم موسوی بجنوردی معتقد است ویژگی شایگان در همه آثارش، تحقیق و تفکر تا رسیدن به ژرفاهای دور است. او از نگاه‌های سطحی و هیجانی، دو آفت مهم روشنفکری ایرانی و جهانی، سخت پرهیز دارد. به‌زعم او شایگان ذهن خود را از «بُت‌های ذهنی» پالوده است.
موسوی بجنوردی، رئیس دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، در سایت این مرکز، یادداشتی با عنوان «گنج شایگان» منتشر کرده و در آن، به مقام فکری و روشنفکری شایگان که این روزها در بستر بیماری است، پرداخته است.
موسی بجنوردی معتقد است داریوش شایگان، در عمر پر برکت خود نیک می‌دانست که وقتی سخن از ارزش‌های انسانی در میان است، از شرق تا غرب، در فرهنگ‌ها و تمدن‌های خرد و کلان جهانی، نقطه‌های مشترک اندک نیست.
او ویژگی شایگان را چنین برمی‌شمارد: «ویژگی او در همه آثارش، از گفتار و نوشتار و در هر موضوعی که بدان دلبستگی نشان می‌داد، تحقیق و تفکر تا رسیدن به ژرفاهای دور است. او از نگاه‌های سطحی و هیجانی، دو آفت مهم روشنفکری ایرانی و جهانی، سخت پرهیز دارد. شایگان ذهن خود را از «بُت‌های ذهنی» پالوده است و بخوبی می‌داند که نقد غرب در درجه نخست مستلزم شناخت دقیق تفکر غربی در عرصه اندیشه و عمل است و آنچه روشنفکر را به معنای دقیق کلمه، از دیگر طبقات، ممتاز می‌کند، رسیدن به اعماق است، نه آلودگی به عرصه‌های شبه علمی سیاسی؛ و او پیوسته در اعماق بود.»
موسوی بجنوردی بر این باور است که شایگان، سطح روشنفکری ایرانی را ارتقا داد و آن را بر جایگاهی بس بلند و جهانی نشاند و اعتبار نوین بدان بخشید. زیرا دل در گرو مسائل و دشواری‌های جهانی داشت و می‌کوشید به اندازه خود، سهمی در شناخت و حتی حل مسائل و بحران‌های جهان معاصر داشته باشد. او به «آمیزش افق‌ها» می‌اندیشد و به «هویت چهل تکه و تفکر سیار» و با «فانوس جادویی» همین کلمات است که می‌توان راهی به اندیشه او گشود.
وی در پایان، برای داریوش شایگان که با چشمان فروبسته با بیماری جانکاه، نفس در نفس است، آرزوی سلامتی کرد و تأکید دارد که راه و رسم و نگرش عمیق او در برابر ما است و حقیقت‌جویی و ژرف‌نگری او، فارغ از هیاهوها و هیجان‌ها، براستی بزرگترین درس برای جهان روشنفکری است.

منبع: ایران