آیین‌هایی برای نذر و نکویی

1396/9/27 ۱۰:۱۳

ایرانیان در مناسبت‌های ویژه دینی و ملی تاریخ خود، رفتاری جالب همواره نشان داده‌اند. بررسی کنش‌های آنان در هریک از آیین‌های یادشده، چه شادی و چه سوگواری نشان می‌دهد چه دل‌شان غمگین و چه نفس‌شان شاد و سرزنده باشد، در آن میانه به چیزهایی دیگر نیز می‌اندیشند؛ این‌که چگونه دست و دل بگشایند تا هم دل خویش را آسوده سازند و هم به نیازمندی یاری برسانند.

ایرانیان در مناسبت‌های ویژه دینی و ملی تاریخ خود، رفتاری جالب همواره نشان داده‌اند. بررسی کنش‌های آنان در هریک از آیین‌های یادشده، چه شادی و چه سوگواری نشان می‌دهد چه دل‌شان غمگین و چه نفس‌شان شاد و سرزنده باشد، در آن میانه به چیزهایی دیگر نیز می‌اندیشند؛ این‌که چگونه دست و دل بگشایند تا هم دل خویش را آسوده سازند و هم به نیازمندی یاری برسانند. محرم از آیین‌های دیرینه ایرانیان است که در کنار سوگواری‌های سیدالشهدا علیه‌السلام و یاران باوفایش، آنان را در زمینه‌های گوناگون به نیک‌اندیشی و نیکوکاری برمی‌انگیزد. جعفر شهری، نگارنده کتاب پربرگ «طهران قدیم» روایتی جذاب از یک رفتار پسندیده ایرانیان در ماه محرم دارد. او دراین‌باره می‌نویسد «هر طفل که بدنیا میآمد از واجبات بود که جهتش نذری از ‌آش و پلو و آبگوشت و حلوا و خرما و نان و ماست و هرچه بر آن قدرت داشته باشند بگردن بگذارند تا هر اتفاق و گرفتاری و خطر و ضرر و بیماری و قرض و خواهش و حاجت و تمنا که چاره‌ساز و مشکل گشایش نذری بود که برای امام حسین [ع] و حضرت عباس [ع] قبول نمایند اگرچه ریختن مشتی برنج بر روی برنج نذری‌بده‌ها و انداختن تکه گوشتی در دیگ آنها بوده باشد و همین نذرها بود که در این روزها لباس ادا بخود پوشیده از دیگ‌های حلقه‌دار بیست سی منه تا دیگ کماجدان‌های نیم من، یک چارکه بر سر آتش‌ها رفته مطبوخشان با شعف دل در اختیار مردم قرار میگرفت و این یعنی دهه‌ی اول محرم (دهه عاشورا) همان ایام بود که هر شب و روز آن بنام شب و روز خیرات و براتی بحساب آمده با جان‌فشانی و خودکشان تمام، همه اهالی، همراه این رسوم بکار برگزاری عزای پسر فاطمه [س] برخاسته طلب حاجات خویش و درخواست تقرب بساحت ایشان می‌کردند و شبهای همین روزها هم بود که بهترین اوقات برای طلب مغفرت اموات معلوم شده، خرما، حلوا، شکر پنیر، سمنوها نیز بر ‌آش و پلوها اضافه شده خواستار برات آزادی رفتگان و طلب آمرزش و شادی روح ایشان می‌کردند، اگرچه آن برات یک شاهی خرما و چند دانه شکر پنیر و نعلبکی‌ای حلوای شیره‌ای بوده، همان زحمت تحصیل شده باشد».

منبع: شهروند