بهشتی: تکمیل‌همایون معانی پیچیده را جذاب بیان می‌کند

1395/10/14 ۱۰:۲۹

داخلی صفحه تاريخ‌،سیاست،علوم اجتماعی آرشيو گزارش ۰ توصيه مطلب نیم قرن تلاش علمی تکمیل‌همایون تجلیل شد بهشتی: تکمیل‌همایون معانی پیچیده را جذاب بیان می‌کند تاریخ انتشار : سه شنبه ۱۴ دی ۱۳۹۵ ساعت ۰۹:۰۰ سیدمحمد بهشتی، رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در نکوداشت دکتر ناصر تکمیل‌همایون گفت: استاد این هنر را دارد که معانی بسیار پیچیده را در بسته‌بندی‌های سهل‌الوصول و جذاب عرضه کند. بهشتی: تکمیل‌همایون معانی پیچیده را جذاب بیان می‌کند به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آیین نکوداشت نیم قرن فعالیت علمی و فرهنگی دکتر ناصر تکمیل‌همایون با سخنرانی با سخنرانی دکتر رضا داوری‌اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم، سیدمحمد بهشتی، ریاست پژوهشگاه میراث و گردشگری، احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران، باقر ساروخانی عضو هیات علمی دانشگاه تهران، محمدعلی ولوی، عضو هیات علمی دانشگاه الزهراء، ایمان جاجرمی، رئیس موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دوشنبه 13 دی‌ماه در ایوان شمس برگزار شد. استاد همشهری طنازی چون عبید‌زاکانی است مهندس محمد بهشتی، رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و جهانگردی گفت: نکته قابل توجه این است که استاد قزوینی است و همه کسانی که قزوینی‌ها را نمی‌شناسند باید جلوی آن بنویسند؛ دکتر تکمیل‌همایون. از طرفی قزوین از جمله شهرهای رجال‌پرور کشور است و این رجال قزوین بسیار زیاد هستند و آدم‌های بزرگ در این شهر فراوانند، شهری که فرهیخته‌پرور است. این موارد در وجود استاد قابل لمس است و تعاریفی که دوستان از وی بیان کردند، مدعای سخن من است. وی افزود: اما تنها این نیست و باید گفت که قزوینی‌ها بسیار طناز هستند. هر حرفی را به آنها بگویی در مقابل چهار قصه و شوخی را در یک بسته‌بندی بسیار شیرین و جذاب به شما تحویل می‌دهند. دکتر تکمیل‌همایون نمونه عیان این صفت است و برایش از شیرمرغ تا جان آدمیزاد سوژه فراهم کنید، آن‌وقت ببینید چگونه از همه جا، آسمان، زمین، ادبیات و تاریخ کمک می‌گیرد و در یک بسته‌بندی بسیار جذاب حق‌مطلب را ادا می‌کند. رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و جهانگردی ادامه داد: وقتی تکمیل‌همایون با طنز سخن می‌گوید، جاهل‌های دروازه‌ غار هم می‌فهمند چه می‌گوید و سخنانش برایشان جذاب است. استاد این هنر را دارد که معانی بسیار پیچیده را در بسته‌بندی‌های سهل‌الوصول و جذاب عرضه کند. این هم از ویژگی‌های قزوینی‌هاست، بیخود نیست که عبید‌زاکانی متعلق به قزوین است! بیخود نیست که دهخدا اهل قزوین است. مطالعات تهران‌پژوهی تکمیل‌همایون نوآورانه است احمد مسجدجامعی گفت: تکمیل‌همایون یک شخصیت ملی و ایران‌دوست به گواهی آثارش «از آبسکون، یا، جزیره آشورزاده»، «خلیج‌فارس»، «خوارزم»، «سرگذشت دریای مازندران»، «انقلاب مشروطیت» و حوزه‌های مختلف کتاب‌ها، مقالات، سخنرانی‌های گسترده‌ای را رقم زده و یکی از پرکارترین شخصیت‌هایی است که در دوره ما درباره ایران تلاش کرده، سخن گفته، نوشته، اندیشیده و عمل کرده است. وی افزود: در میان آثار ارائه شده استاد، بخش ویژه‌ای را می‌توانیم ببینیم که به تهران پرداخته و حجم کتاب‌ها و مقالاتش درباره تهران بیش از سایر حوزه‌هاست. از طرفی پرداختن وی به تهران در مواردی نوآورانه است و نگاهی فرهنگی اجتماعی به تاریخ پایتخت دارد که این رویکرد جدیدی است. اگرچه در حوزه مطالعات تهران تالیفات قابل توجه حسین کریمان را داریم و آثارش ارزشمند است اما نگرش وی پژوهشی دانشگاهی است و نگاهش صرفا تاریخی است، همان نگاهی که پیشینیان ما داشتند. این عضو شورای شهر تهران ادامه داد: مطالعات تهران‌پژوهی تکمیل‌همایون با آثار سایر محققان متفاوت است، وی با نگاهی که محصول تاریخ و علوم اجتماعی است سراغ مطالعات تهران رفته است. بنابراین وقتی عناوین مقالاتی را که گردآوری و طبقه‌بندی کرده، مشاهده می‌کنید و درمی‌یابید که این پژوهش‌ها در فضای جدیدی با رویکرد مطالعات فرهنگی صورت گرفته است. از این رو پژوهش‌هایش در حوزه تهران نگاه ترکیبی تاریخی، اجتماعی فرهنگی است و دقت بسیار خوبی نیز دارد. دانش باید در متن جامعه قرار گیرد باقر ساروخانی در بخش دیگری از این آیین نکوداشت بیان کرد: از میراث بزرگ وی در جهان دانش پیوند میان تاریخ، علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی است. تا پیش از آن همیشه تاریخ را داشتیم اما برایمان تاریخ زندگی بزرگان، پادشاهان، جنگ‌ها و غیره بود و اما تکمیل‌همایون تاریخ را به جامعه‌شناسی وصل کرد و پس از آن فضای جامعه‌شناسی تغییر یافت. وی افزود: پس از آن‌که تاریخ در جامعه‌شناسی نمود پیدا کرد، بعد از آن ما همیشه در کلاس درس می‌گفتیم افرادی که فرهنگ جامعه و تجربه حیات تاریخ دینی خویش را نشناسند، نمی‌توانند جامعه‌شناس آن کشور باشند. اگرچه هر عالمی باید از هر جای جهان علم را بیاموزد اما این دانش باید در دل جامعه قرار بگیرد و با متن جامعه تطبیق پیدا کند و بومی شود. آنجاست که می‌تواند کاربردی شود و مساله‌ای از جامعه را شناسایی و حل کند. تنها به خواندن و درک تاریخ اکتفا نکنیم علی‌محمد ولوی، استاد تاریخ دانشگاه الزهراء گفت: استاد از رشته جامعه‌شناسی به تاریخ آمد و برای نزدیک کردن این دو حوزه از درس، بحث و آثارش هویتی را ایجاد کرده که توانسته زیبایی‌ها و جذابیت‌های خاص خودش را داشته باشد. در عین حال باید بگویم اگر بخواهیم دانشجوی موفقی در رشته تاریخ باشیم و به درک درستی از این حوزه برسیم نباید تنها به خواندن و درک تاریخ اکتفا کنیم بلکه تلاش کرده تا تخصص‌های دیگر را نیز به تاریخ نزدیک کنیم. وی افزود: معمولا استادان و محققان موفق تاریخ کسانی بودند که از ورود به عرصه‌های دیگر غفلت نکردند و تخصص‌های دیگری را نیز در کنار تخصص تاریخ مورد بررسی و مطالعه خود قرار دادند. در پیشینه تاریخی ما نیز موفق‌ترین شخصیت‌های مورخ ما کسانی مانند مسعودی در تاریخ ایران و اسلام، امثال ابن‌خلدون و بسیاری از نخبگان معاصر و نسل جدید نیز همین ویژگی را در علم‌آموزی خود لحاظ کردند یعنی در کنار تاریخ سایر رشته‌ها را تجربه کردند، به همین دلیل آثار و سخنان آنها حلاوت دیگری دارد. ما با میراث خودمان چه کردیم؟ دکتر ایمان جاجرمی، مدیر موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی اظهار کرد: من امروز ریاست موسسه‌ای را بر عهده دارم که یکی از بانیان آن دکتر غلامحسین صدیقی بود، چیزی از این موسسه که قرار بود در حوزه تحقیقات اجتماعی با موسسات اروپایی رقابت کند، جز یک عنوان باقی نمانده است. موسسه‌ای که نزدیک به 400 نفر با شور و هیاهو آن را تاسیس کردند. محیط اخلاقی که تقریبا از بین رفته و برای من جای افسوس دارد. برای همین گاهی از خودم می‌پرسم ما با میراث خودمان چه می‌کنیم؟

نیم قرن تلاش علمی تکمیل‌همایون تجلیل شد


سیدمحمد بهشتی، رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در نکوداشت دکتر ناصر تکمیل‌همایون گفت: استاد این هنر را دارد که معانی بسیار پیچیده را در بسته‌بندی‌های سهل‌الوصول و جذاب عرضه کند.

 آیین نکوداشت نیم قرن فعالیت علمی و فرهنگی دکتر ناصر تکمیل‌همایون با سخنرانی با سخنرانی دکتر رضا داوری‌اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم، سیدمحمد بهشتی، ریاست پژوهشگاه میراث و گردشگری، احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران،  باقر ساروخانی عضو هیات علمی دانشگاه تهران،  محمدعلی ولوی، عضو هیات علمی دانشگاه الزهراء،  ایمان جاجرمی، رئیس موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دوشنبه 13 دی‌ماه در ایوان شمس برگزار شد.

استاد همشهری طنازی چون عبید‌زاکانی است

مهندس محمد بهشتی، رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و جهانگردی گفت: نکته قابل توجه این است که استاد قزوینی است و همه کسانی که قزوینی‌ها را نمی‌شناسند باید جلوی آن بنویسند؛ دکتر تکمیل‌همایون. از طرفی قزوین از جمله شهرهای رجال‌پرور کشور است و این رجال قزوین بسیار زیاد هستند و آدم‌های بزرگ در این شهر فراوانند، شهری که فرهیخته‌پرور است. این موارد در وجود استاد قابل لمس است و تعاریفی که دوستان از وی بیان کردند، مدعای سخن من است.
 
وی افزود: اما تنها این نیست و باید گفت که قزوینی‌ها بسیار طناز هستند. هر حرفی را به آنها بگویی در مقابل چهار قصه و شوخی را در یک بسته‌بندی بسیار شیرین و جذاب به شما تحویل می‌دهند. دکتر تکمیل‌همایون نمونه عیان این صفت است و برایش از شیرمرغ تا جان آدمیزاد سوژه فراهم کنید، آن‌وقت ببینید چگونه از همه جا، آسمان، زمین، ادبیات و تاریخ کمک می‌گیرد و در یک بسته‌بندی بسیار جذاب حق‌مطلب را ادا می‌کند.  
 
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و جهانگردی ادامه داد: وقتی تکمیل‌همایون با طنز سخن می‌گوید، جاهل‌های دروازه‌ غار هم می‌فهمند چه می‌گوید و سخنانش برایشان جذاب است. استاد این هنر را دارد که معانی بسیار پیچیده را در بسته‌بندی‌های سهل‌الوصول و جذاب عرضه کند. این هم از ویژگی‌های قزوینی‌هاست، بیخود نیست که عبید‌زاکانی متعلق به قزوین است! بیخود نیست که دهخدا اهل قزوین است.
 
مطالعات تهران‌پژوهی تکمیل‌همایون نوآورانه است

احمد مسجدجامعی گفت: تکمیل‌همایون یک شخصیت ملی و ایران‌دوست به گواهی آثارش «از آبسکون، یا، جزیره آشورزاده»، «خلیج‌فارس»، «خوارزم»، «سرگذشت دریای مازندران»، «انقلاب مشروطیت» و حوزه‌های مختلف کتاب‌ها، مقالات، سخنرانی‌های گسترده‌ای را رقم زده و یکی از پرکارترین شخصیت‌هایی است که در دوره ما درباره ایران تلاش کرده، سخن گفته، نوشته، اندیشیده و عمل کرده است.
 
وی افزود: در میان آثار ارائه شده استاد، بخش ویژه‌ای را می‌توانیم ببینیم که به تهران پرداخته و حجم کتاب‌ها و مقالاتش درباره تهران بیش از سایر حوزه‌هاست. از طرفی پرداختن وی به تهران در مواردی نوآورانه است و نگاهی فرهنگی اجتماعی به تاریخ پایتخت دارد که این رویکرد جدیدی است. اگرچه در حوزه مطالعات تهران تالیفات قابل توجه حسین کریمان را داریم و آثارش ارزشمند است اما نگرش وی پژوهشی دانشگاهی است و نگاهش صرفا تاریخی است، همان نگاهی که پیشینیان ما داشتند.
 
این عضو شورای شهر تهران ادامه داد: مطالعات تهران‌پژوهی تکمیل‌همایون با آثار سایر محققان متفاوت است، وی با نگاهی که محصول تاریخ و علوم اجتماعی است سراغ مطالعات تهران رفته است. بنابراین وقتی عناوین مقالاتی را که گردآوری و طبقه‌بندی کرده، مشاهده می‌کنید و درمی‌یابید که این پژوهش‌ها در فضای جدیدی با رویکرد مطالعات فرهنگی صورت گرفته است. از این رو پژوهش‌هایش در حوزه تهران نگاه ترکیبی تاریخی، اجتماعی فرهنگی است و دقت بسیار خوبی نیز دارد.

دانش باید در متن جامعه قرار گیرد

باقر ساروخانی در بخش دیگری از این آیین نکوداشت بیان کرد: از میراث بزرگ وی در جهان دانش پیوند میان تاریخ، علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی است. تا پیش از آن همیشه تاریخ را داشتیم اما برایمان تاریخ زندگی بزرگان، پادشاهان، جنگ‌ها و غیره بود و اما تکمیل‌همایون تاریخ را به جامعه‌شناسی وصل کرد و پس از آن فضای جامعه‌شناسی تغییر یافت.
 
وی افزود: پس از آن‌که تاریخ در جامعه‌شناسی نمود پیدا کرد، بعد از آن ما همیشه در کلاس درس می‌گفتیم افرادی که فرهنگ جامعه و تجربه حیات تاریخ دینی خویش را نشناسند، نمی‌توانند جامعه‌شناس آن کشور باشند. اگرچه هر عالمی باید از هر جای جهان علم را بیاموزد اما این دانش باید در دل جامعه قرار بگیرد و با متن جامعه تطبیق پیدا کند و بومی شود. آنجاست که می‌تواند کاربردی شود و مساله‌ای از جامعه را شناسایی و حل کند.

تنها به خواندن و درک تاریخ اکتفا نکنیم

علی‌محمد ولوی، استاد تاریخ دانشگاه الزهراء گفت: استاد از رشته جامعه‌شناسی به تاریخ آمد و برای نزدیک کردن این دو حوزه از درس، بحث و آثارش هویتی را ایجاد کرده که توانسته زیبایی‌ها و جذابیت‌های خاص خودش را داشته باشد. در عین حال باید بگویم اگر بخواهیم دانشجوی موفقی در رشته تاریخ باشیم و به درک درستی از این حوزه برسیم نباید تنها به خواندن و درک تاریخ اکتفا کنیم بلکه تلاش کرده تا تخصص‌های دیگر را نیز به تاریخ نزدیک کنیم.
 
وی افزود: معمولا استادان و محققان موفق تاریخ کسانی بودند که از ورود به عرصه‌های دیگر غفلت نکردند و تخصص‌های دیگری را نیز در کنار تخصص تاریخ مورد بررسی و مطالعه خود قرار دادند. در پیشینه تاریخی ما نیز موفق‌ترین شخصیت‌های مورخ ما کسانی مانند مسعودی در تاریخ ایران و اسلام، امثال ابن‌خلدون و بسیاری از نخبگان معاصر و نسل جدید نیز همین ویژگی را در علم‌آموزی خود لحاظ کردند یعنی در کنار تاریخ سایر رشته‌ها را تجربه کردند، به همین دلیل آثار و سخنان آنها حلاوت دیگری دارد.
 
ما با میراث خودمان چه کردیم؟

دکتر ایمان جاجرمی، مدیر موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی اظهار کرد: من امروز ریاست موسسه‌ای را بر عهده دارم که یکی از بانیان آن دکتر غلامحسین صدیقی بود، چیزی از این موسسه که قرار بود در حوزه تحقیقات اجتماعی با موسسات اروپایی رقابت کند، جز یک عنوان باقی نمانده است. موسسه‌ای که نزدیک به 400 نفر با شور و هیاهو آن را تاسیس کردند. محیط اخلاقی که تقریبا از بین رفته و برای من جای افسوس دارد. برای همین گاهی از خودم می‌پرسم ما با میراث خودمان چه می‌کنیم؟

منبع: ایبنا