شریعتی با هایدگر آشنا بوده است

1395/8/8 ۰۹:۰۵

گروه اندیشه مهرماه امسال کتاب تازه سید‌جواد میری در باب علی شریعتی منتشر شد. این عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی طی ماه‌های اخیر در نشست‌های مختلفی به دفاع در باب اندیشه‌های شریعتی پرداخته است. کتاب «شریعتی و هایدگر» دارای عنوان تاثیرگذاری است که توسط انتشارات نقد فرهنگ روانه بازار کتاب شده و میری در آن به نسبت هایدگر و شریعتی پرداخته است.

احسان شریعتی در نشست نقد کتاب «شریعتی و هایدگر»

گروه اندیشه مهرماه امسال کتاب تازه سید‌جواد میری در باب علی شریعتی منتشر شد. این عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی طی ماه‌های اخیر در نشست‌های مختلفی به دفاع در باب اندیشه‌های شریعتی پرداخته است. کتاب «شریعتی و هایدگر» دارای عنوان تاثیرگذاری است که توسط  انتشارات نقد فرهنگ روانه بازار کتاب شده و میری در آن به نسبت هایدگر و شریعتی پرداخته است. میری درباره این نسبت می‌نویسد: «هایدگر بر فهم انسان (دازاین) به منزله «در جهان بودن» و بر «خودآگاهی انسانی» از «وضع بشر در هستی» تکیه می‌کند. شریعتی نیز دین را به مثابه «خودآگاهی انسانی نسبت به وضع خویشتن در جهان» تفسیر می‌کند و این تعریف با تعاریف فقهی، کلامی و تئولوژیک از دین هیچ قرابتی ندارد؛ بلکه نگاهی «رهایی‌بخش» به انسان است.» انتشار این کتاب بهانه‌ای بود تا بنیاد شریعتی نشست نقد و بررسی آن را با حضور احسان شریعتی، حسین مصباحیان و مولف کتاب برگزار کند. احسان شریعتی در نقد خود پیرامون این کتاب می‌گوید: «می‌توانیم دو رویکرد به این کتاب داشته باشیم؛ یکی رویکرد همدلانه است که مهم‌ترین آن از نظر ما فلاسفه این است که خودمان بیندیشیم و این نقطه قوت کتاب است؛ در حالی که ما ایرانیان در موضوعات مختلف یا شیفته هستیم یا بیزار. در کتاب خوداندیشی وجود دارد و شریعتی هم خوشبختانه چنین ویژگی‌ای دارد و این مهم است.» شریعتی با بیان این نکته که پدرش تا جایی که ممکن بوده سعی کرده خودش را بفهمد، ادامه می‌دهد: «وسعت ارجاعی که شریعتی دارد نشان  می‌دهد او همواره در حال بازاندیشی بوده است. اما از سوی دیگر این کتاب با یک نگاه منفی مجموعه‌ای از سوءخوانش و سوء‌تفاهم‌‌هاست ولی باید متوجه باشیم وقتی می‌گوییم هایدگر، سارتر را بد فهمیده است بدین معنی نیست که هایدگر مشکل دارد؛ بلکه گاهی حتی در بد فهمیده شدن هایدگر یک شکل جدیدی از فلسفه به وجود آمده است.» احسان شریعتی در ادامه این نشست به شبهه عدم‌آشنایی علی شریعتی با هایدگر نیز پاسخ داده و گفته است: «برخی این سوال را مطرح می‌کنند که شریعتی چطور با هایدگر آشنا شده است؟ در زمان شریعتی گورویچ مقاله‌ای داشته که به گزارش‌های تحولات آلمان از نظر فسلفی می‌پردازد. هانری کربن هم اولین مترجم هایدگر بوده و اینها در ایران موجود بوده است. پس شریعتی با هایدگر آشنا بوده است.»