منظومه گوی و چوگان «کارنامه»

1393/4/16 ۱۳:۲۴

ضمیمۀ 34 آینۀ میراث (منظومۀ گوی و چوگان «کارنامه») سرودۀ قاسمی گنابادی با مقدمه، تصحیحات و تعلیقات بهرام گرامی و زهرا مجیدی (یوسفی) منتشر شد.

ضمیمۀ 34 آینۀ میراث (منظومۀ گوی و چوگان «کارنامه») سرودۀ قاسمی گنابادی با مقدمه، تصحیحات و تعلیقات بهرام گرامی و زهرا مجیدی (یوسفی) منتشر شد.

میرزا محمدقاسم فرزند میرسید عبدالله حسینی مشهور به قاسمی گنابادی یا قاسمی حسینی جُنابُدی با تخلص قاسمی، در 930 ق در خانواده ای از سادات گناباد تولد یافت. کلانتری گناباد به خاندان او اختصاص داشت و او بعد از پدر به این مقام رسید، ولی این شغل را به برادر خود میرزا ابوالفتح واگذارد و به شاعری روی آورد. قاسمی دانشهای عقلی، به ویژه ریاضی، را از غیاث الدین منصور دشتکی شیرازی و شعر و ادب را نزد هاتفی آموخت. او نخست از شاعران درگاه شاه اسماعیل صفوی بود و پس از آن به خدمت شاه تهماسب درآمد؛ اما در مقابل اشعاری که سرود پاداشی نگرفت و دربار صفوی را رها کرد و نزد محمودخان والی دیار بکر، منطقۀ کردنشین ترکیه، رفت و منظومه ای در بحر متقارب، بدان گونه که برای شاه اسماعیل و شاه تهماسب ساخته بود ، برای این سلطان و پیروزی های وی سرود. قاسمی در 982 ق (و به احتمالی 984 ق) در دیار بکر درگذشت.

قاسمی منظومۀ گوی و چوگان یا کارنامه را در سال 977 ق در 1500 بیت سروده است. بنابر گفتۀ مصححان از این منظومه دو نسخۀ خطی، یک نسخه در کتابخانۀ آستان قدس رضوی با تاریخ کتابت تقریباً یک سال قبل از فوت شاعر و نسخۀ دیگر در کتابخانۀ ملی فرانسه با تاریخ کتابت حدود ده سال بعد از فوت شاعر وجود دارد.

این منظومه نیز بر اساس این دو نسخه تصحیح شده است و مصححان در آن اختلاف دو نسخه را نشان داده اند. همچنین معانی کلمات و عبارات دشوار و شرح بسیاری از ابیات همراه با شواهد شعری از بیش از سی شاعر در زیرنویسها آورده شده است.

ضمیمۀ 34 آینۀ میراث (منظومۀ گوی و چوگان «کارنامه») سرودۀ قاسمی گنابادی با مقدمه، تصحیحات و تعلیقات بهرام گرامی و زهرا مجیدی (یوسفی) به صاحب امتیازی مرکز پژوهشی میراث مکتوب، مدیرمسئولی اکبر ایرانی، سردبیری مجدالدین کیوانی، معاونت سردبیری عسکر بهرامی و مدیریت داخلی حسنا سادات بنی طبا منتشر شده است.

میراث مکتوب