کاشی‌کاری‌هایی که هوش می‌ربایند

1395/4/26 ۱۰:۰۵

اصفهان یا اسپهان، شهری در مرکز ایران و در واقع سومین شهر پهناور ایران پس از تهران و مشهد است. اصفهان به دلیل بناهای تاریخی و مکان‌های دیدنی، شهری پرآوازه در میان ایرانیان و نیز جهانیان است، از این‌رو از زمان‌های دور تاکنون گردشگران فراوان ایرانی و غیر ایرانی را به خود جذب کرده است.‌

 منابع تاریخی چه تصویری از اصفهان به دست می‌دهند
 

اصفهان یا اسپهان، شهری در مرکز ایران و در واقع سومین شهر پهناور ایران پس از تهران و مشهد است. اصفهان به دلیل بناهای تاریخی و مکان‌های دیدنی، شهری پرآوازه در میان ایرانیان و نیز جهانیان است، از این‌رو از زمان‌های دور تاکنون گردشگران فراوان ایرانی و غیر ایرانی را به خود جذب کرده است.‌ با افزايش سريع جمعيت و حاكميت زندگي ماشيني، شهر اصفهان نيز در پنجاه سال گذشته همگام با ديگر دگرگونی‌های سياسي و اجتماعي چنان تغيير كرده است كه مي‌توان گفت اصفهاني كه در بيست سال پيش توصيف مي‌شد با اصفهان امروز در بسياري زمینه‌ها متفاوت است. با این حال اصفهان همچنان توانسته شکوه تاریخی خود را حفظ کند.

سفر تاریخی به اصفهان از نگاه شرق‌شناسان
اگر می خواهیم به اصفهان سفر کنیم، باید به خوبی آثار تاریخی آن را بشناسیم و با نگرشی متفاوت به آن‌ها بنگریم. از میان سفرنامه‌ها افزون بر «سفرنامه ریچاردز» که با جزییات، بسیاری از مشاهده‌های خود را درباره این شهر نگاشته و می‌تواند تصویری جالب و دقیق از اصفهان عصر پهلوی اول نشان دهد، می‌توان به سفرنامه‌های شاردن و ادوارد بروان نیز اشاره کرد. ژان شاردن، جهانگرد فرانسوی است که از ٢٢ سالگی سفرهایش را آغاز کرد و به ایران آمد. او درباره میدان نقش جهان و عمارت عالی قاپو می‌نویسد «در ضلع غربى ميدان عمارت مجلل و با شكوه و تماشايى عالى‏ قاپو بنا شده، و در ضلع شرقى مسجد شيخ لطف‌الله است كه به راستى كاشيكاري‌هاى ظريف و بديعش ديدنى و هوش‌رباست؛ و در جبهه جنوبى ميدان مسجد باشكوه مسجد شاه قرار دارد كه طاق‌هاى مقوس آن در نهايت زيبايى است و مى‏توان باور داشت كه در سراسر گيتى مانند آن بسيار نيست». این کتاب برای نخستین بار در ایران با نام «سیاحتنامه شاردن» با ترجمه محمد عباسی توسط موسسه مطبوعاتی امیرکبیر در سال ۱۳۳۵ منتشر شده است.
همچنین ادوارد براون یکی از فصل‌های کتاب خود به نام «یکسال در میان ایرانیان» را به توصیف درباره اصفهان اختصاص داده است. وی در فصل هشتم درباره چهل‌ستون چنین روایت کرده است «سپس به چهل ستون رفتیم. که وجه تسمیه آن به خاطر دو ردیف درخت چناری است که در کنار نهری که از باغ می گذرد، نشانده شده‌اند و روی هم رفته فقط ٢٠ درخت‌اند و عکس آنها در آب زلال بیست ستون دیگر را تامین می‌کند. از این رو به آن چهل ستون گویند».

اصفهان از دریچه دوربین مهندس آلمانی
ارنست هولتسر، مهندس و عکاس پیشگام آلمانی در زمان حكومت ناصرالدين شاه به ایران آمد و حدود ۲۰ سال از عمر خود را در شهر زیبای اصفهان گذراند. یکی از مهم‌ترین گالری‌های ارزشمند عکس‌های قدیم اصفهان به کوشش او تهیه شد. می‌توانید مجموعه عکس‌های او را در کتابش ببینید. گنجینه عکس‌های هولتسر برای نخستین بار در سال ۱۳۵۵ خورشیدی، همراه با يادداشت‌هايش در كتابي به نام «ايران در يك‏صد و سيزده سال پيش» به چاپ رسید. این کتاب اما به سرعت کمیاب شد. سرانجام در سال ۱۳۸۷ پریسا دمندان کتاب را پس از بازسازی عکس‌ها در قالبی دیگر با نام «هزار جلوه زندگی» بازنشر داد.

منبع: شهروند