گذشته در باستان‌شناسی محمل چه معنایی است؟ / حکمت‌الله ملاصالحی پرسش از کِی‌بودگی یا چه‌گاهی (when question) شانه به شانه پرسش از کجایی (where question) روندها، رخدادها، فرگشت‌ها و دگرگشت‌های فکری، فرهنگی و تاریخی جامعه و جهان بشری در روزگاران گذشته در همه مراحل پژوهش‌های باستان‌شناختی چونان مسئله (problem) مطرح بوده است 1403/2/5 ۱۱:۳۷
نویسنده وطن‌دوست / شهرداد روحانی دكتر محمدعلی اسلامی‌ندوشن، نویسنده‌ای خردمند و وطن‌دوست بود كه در آثارش توجه خاصی به مسائل فرهنگی و مشكلات اجتماعی داشت. او با تكیه بر گنجینه كهنسال ادبی و معنوی ایران‌زمین سعی می‌كرد تا مردم را با آموزه‌های اخلاقی و معنوی آشنا كند و این خدمت بزرگی بود كه او به مردم كشور ما كرد. 1403/2/5 ۱۱:۲۳
استوانه‌های پهنه فرهنگ‌نویسی / احمد راسخی لنگرودی فرهنگ نویسان برایم آدمهای فوق‌العاده‌ای می‌آیند؛ نستوه و خستگی‌ناپذیر. به نظرم کارشان دست کمی از جهاد ندارد، جهاد فرهنگی. این بلندهمتان ستارگانی را می‌مانند که از دور عظمت‌شان چندان که باید به چشم نمی‌آید، باید کمی نزدیک شد تا به عظمت آنان پی برد. 1403/2/5 ۱۱:۰۹
ایرجا! رفتی و آثار تو ماند / محمدعلی همایون‌کاتوزیان ایرج افشار (۱۶ مهر ۱۳۰۴ ـ ۱۸ اسفند ۱۳۸۹) پژوهشگر فرهنگ و تاریخ ایران، ایران‌شناس، کتاب‌شناس، نسخه‌پژوه، نویسنده و استاد دانشگاه، پایه‌گذار کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران و «پدر کتاب‌شناسی ایران»، بیش از ۳۰۰ کتاب و ۳۰۰۰ مقاله در زمینه‌های کتاب‌شناسی، کتاب‌داری، تاریخ، جغرافیا، جغرافیای تاریخی، فرهنگ مردم و موضوع‌های دیگر تألیف، تصنیف و تصحیح کرده است. 1402/12/20 ۱۱:۱۴
چرا کوروش در متون مذهبی ذوالقرنین نامیده شد؟ / مهدی بشارت درباره اینکه چرا ذوالقرنین را بدین لقب نامیدند، توجیهات فراوان و گوناگونی شده است و معمولاً همان مواردی را که مفسران پیشین برشمرده‌اند، دیگران تکرار کرده اند. 1402/12/1 ۱۰:۵۵
گزارش دکتر احمد تفضلی از سفر علمی به سنت‌پترزبورگ نخستین نشست شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی (فرهنگستان سوم) ۲۶ شهریور ۱۳۶۹ برگزار شد. زنده‌یاد دکتر احمد تفضّلی (زادۀ ۱۶ آذر ۱۳۱۶ اصفهان)، استاد برجستۀ فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه تهران در تاریخ ۱۱ تیرماه ۱۳۷۰ به عضویت پیوستۀ فرهنگستان برگزیده شد. 1402/9/18 ۱۲:۱۹
دست‌خط‌هایی از «ایرج افشار» که برای نخستین‌بار منتشر می‌شود روز، هجدهم اسفند، سیزدهمین سال‌یاد وداع با «ایرج افشار»، عضو شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی بود. 1402/12/20 ۱۱:۵۸
«از مهستان تا بهارستان» در بررسی تاریخ مرم‌سالاری در ایران آنچه به وضوح مشخص است اینکه نظام غالب حکومتی در ایران پیش از اسلام، از نوع سلطنت موروثی بوده است. این نوع از حکومت تفاوت‌های عمده‌ای با سیستم حکومت دموکراتیک دارد و بر خلاف نقش مؤثر مردم در نظام‌های سیاسی دموکراتیک، در نظام‌های مونارشی، حاکم تصمیم‌گیرنده نهایی است. با این وجود، در برخی ادوار تاریخ ایران، نشانه‌هایی از وجود برخی از عناصر دموکراسی در ساختارهای حکومتی مشاهده می‌شود. 1402/12/9 ۱۱:۲۸
سند «خیلی محرمانه» درباره اسلامی ندوشن! سندهایی مربوط به بررسی دو اثر محمدعلی اسلامی ندوشن توسط ساواک و وزارت فرهنگ و هنر در دوران پهلوی نشان می‌دهد درباره آثار او حساسیت‌هایی وجود داشته است. 1402/9/7 ۰۸:۵۶
مدیر مرکز سعدی‌شناسی: آسانی و روانی غزلیات و حکایات، هنر سعدی است کورش کمالی سروستانی، مولف کتاب «شرح قصاید فارسی و مراثی سعدی» و مدیر مرکز سعدی‌شناسی معتقد است که «با خواندن اشعار سعدی خواننده احساس همدلی، صمیمیت و سادگی می‌کند و هنر سعدی آن بوده است که پیچیدگی‌های زبانی و بلاغی را به آسانی و روانی در آثارش ماندگار کرده است.» 1403/2/1 ۱۲:۴۶
گفتگو با دکتر جعفر یاحقی در باب فاصله جامعه با سعدی دکتر جعفر یاحقی، پژوهشگر و استاد زبان و ادبیات فارسی، درباره علت آشنایی کم جامعه با آثار سعدی می‌گوید. 1403/2/1 ۱۲:۱۵
آفریننده‌ی دوباره‌ی زبان یکم اردیبهشت‌ماه، روز آغاز نگارش کتاب «گلستان» را روز سعدی نامیده‌اند؛ شاعر پرآوازه قرن هفتم هجری، ملقب به «استاد سخن» و «شیخ اجل» که در کنار بزرگانی چون حافظ، فردوسی، خیام، مولانا و نظامی از قله‌های ادبیات فارسی به‌شمار می‌رود و آوازه هنر او در تمام اعصار در بسیاری از مناطق جهان پراکنده است. 1403/2/1 ۱۰:۱۰
گزارش تصویری جلسۀ شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (۲) جلسۀ شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی با حضور اکثریت اعضا در روز سه‌شنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۳ برگزار شد. 1403/2/5 ۱۰:۵۸
گزارش تصویری جلسۀ شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (۱) جلسۀ شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی با حضور اکثریت اعضا در روز سه‌شنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۳ برگزار شد. 1403/2/5 ۱۰:۴۴
گزارش تصویری آیین چهلمین روز رحلت آیت‌الله سیدمحمد موسوی بجنوردی آیین چهلمین روز رحلت آیت‌الله سید محمد موسوی بجنوردی برگزار شد. 1403/1/19 ۰۹:۳۴