بحران مالی و اقتصادی که پس از واقعه جنبش مشروطیت ایران بود منجر به آشفتگی سیستم مالی و اداری کشور و موجب هرج و مرج و ناامنی تجارت و بازرگانی گردید. پس از فتح تهران در 1327ق دولت تلاش نمود برای بهبود وضعیت مالی از دولت های روس و انگلیس وام دریافت نماید.
به مناسبت ورود مورگان شوستر به ایران مورگان شوستر در زمانه‌ای وارد کشور ما شد که رجال سیاسی ما دغدغه حضور نیروی سوم در ایران را داشتند. نیرویی که بتواند حضور روس و انگلیس در ایران را خنثی کند. سؤال مهمی که مطلب حاضر به آن می پردازد این است که آیا آمریکا می‌توانست نقش رویارویی با این دو قدرت را ایفا کند؟
«زمان که با گذشت خود پاره‌ای دردها را فرو می‌نشاند، درد تقدیر بیدادگر ایران را جانکاه‌تر می‌کند.» شاید به سختی بتوان در نظر اول نویسنده این جملات را یک غیرایرانی دانست اما واقعیت عجیب آن است که در تاریخ معاصر ایران مردانی بوده‌اند که هرچند ملیتی ایرانی نداشته‌اند و زمان زیادی در ایران زندگی نکرده‌اند، اما به این کشور و مردمانش با نگاهی واقعی نگریسته‌اند و آن را بر خاطرات خویش ثبت کرده‌اند.
تجربه تاریخی ما ایرانیان به گونه‌ای رقم خورده است كه تصویر قابل اعتمادی از غربی‌ها برای ما تداعی نمی‌كند. ورق زدن تاریخ گواه این است كه در اكثر مواقع ورود غربی‌ها به ایران به ضرر ما تمام شده است. اما تاریخ هم استثنائاتی دارد. مورگان شوستر یكی از آن استثنائاتی است كه در مقام یك كارشناس به ایران آمد تا احوال اقتصادی آن زمان را بهبود بخشد و تا آخرین لحظه‌ای هم كه در ایران بود به این امر مبادرت داشت. شوستر امریكایی از كشوری می‌آمد كه تازه از یك جنگ داخلی خلاصی یافته بود و دولتمردان آن درصدد بودند تا سیاست انزواطلبی را به كنار بگذارند و وارد محیط بین‌الملل شوند.
اگرچه مشكلات و ناكارآمدي اقتصادي در دستگاه قاجار هميشه وجود داشت اما در دوران سلطنت مظفرالدين شاه و در اثر حوادث گوناگون بي نظمي بسيار افزايش يافت و دولت ايران را با خطر جدي مواجه ساخت. بخشش‌هاي بي‌حساب، مخارج سفر‌هاي شاهانه به اروپا، طمع و حرص و چپاول درباريان، كار را به آنجا كشانيد كه خزانه تهي شد. افزون بر اين، در آن زمان، باقيمانده مستشاران روسي در قزاقخانه، فرانسويان در نيروي نظامي (كه فقط اسمي از آن باقي بود)، عناصر بلژيكي در گمركات، سوئدي‌ها و ايتاليايي‌ها در ژاندارمري، از خزانه دولت ايران مقرري مي‌گرفتند. در واقع هيچ‌گونه مقررات صحيح يا سازمان اداري در اين وزارتخانه وجود نداشت. اداره امور مالي كشور به دست افراد معدودي بود كه مستوفي ناميده مي‌شدند. عيب بزرگ آنها اين بود كه محافظه‌كار بودند و حساب پس نمي‌دادند.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید