اخبار

۲۵ مهرماه، سالروز مرگ شهادت گونه فرخی یزدی است؛ مردی که به خاطر زدن حرف حق و حقیقت، دهانش را دوختند تا نور عدالت طلبی و آزادی‌خواهی را خاموش کنند اما امروز، شعر این شاعر معاصر جلوگاه‌ آزادی‌خواهی در سپهر ادبیات فارسی است.

پیدا شدن این سه شعر ، گویای مبارزۀ پیوستۀ او با سیاسیون ناراست و سیاست های نادرست روز بوده است. هرچند در سروده ای که خطاب به محمّدتقی ملک الشعرا (بهار) است، باید با اندکی درنگ در آن نگریست و آنچه را آمده بایست دیدگاه های شخصی او دانست که با هیچ کس حتی آن که در گروه اقلیّت و مبارز مجلس است، هم تعارف نداشته است.

محمد فرخی‌یزدی مثل دیگر شاعران آزادی‌خواه هم‌عصرش، فرزند زمانه‌اش بود و متأثر از وضعیت اجتماعی و فرهنگی مشروطه؛ اما او یک تفاوت با میرزاده‌عشقی، بهار و عارف داشت و به قول محمدعلی سپانلو «بر شاخه دیگری رسته» بود و در ازای افکار لیبرالی معاصرانش، به سوسیالیسم و اندیشه چپ باور داشت.

۲۵ مهر سالروز درگذشت محمد فرخی یزدی (۱۲۶۸ ـ ۱۳۱۸) شاعر و روزنامه‌نگار است. به نوشته حسین مکی، فرخی در آلمان بود که در ملاقاتی با تیمورتاش، فریب وعده او را خورد و به کشور بازگشت و بلافاصله تحت نظر قرار گرفت. اندکی بعد به زندان شهربانی افتاد و به جرم اسائه ادب به مقام سلطنت، به سی ماه زندان محکوم شد و به زندان قصر منتقل گردید و در همان جا درگذشت.

شاعران و ادیبان هر شهر، شناسنامۀ آن شهر هستند. شناسنامه‌ای که هویّت مردمان دور و دیرین آن شهر را نشان می‌دهند. پاسداشت این بزرگان نیز جزو کارنامۀ مدیران آن دیار است که تا چه اندازه توانستند این میراث را حفظ کنند. فرّخی یزدی، شاعر آزادی‌خواه یکی از همین بزرگان است که متأسفانه مزارش گم است.

آسیه ذبیح‌نیا، نویسنده، پژوهشگر ادبی و عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور تاکید دارد که شعر فرخی مصداق مبارزه با بی‌عدالتی و ظلم و نمونه شکوائیه سیاسی در عصر مشروطه است.