1394/7/27 ۱۰:۱۱
شاید در کمتر جای جهان باشد که جماعتی از انسان‌ها آن هم در قالب یک ایل، کتابچه‌ای آیینی برای یاریگری‌ها و همیاری‌ها داشته باشند؛ کتابچه‌ای استوار اما نانوشته که از هزاره‌های دور سینه‌به‌سینه تا امروز در میان قوم لر، زنده و پابرجا و بندها و مفاد آن مورد احترام و اجرای اعضای ایل است. این کتابچه که به آیین فصل معروف است، جامع موارد و قوانینی است که در آن از مشورت و همفکری تا سازش و پادرمیانی و همکاری و همیاری و دادن خون‌بها به چشم می‌آید. بر اساس این قوانین نانوشته، هیچ‌کس در میان قوم لر تنهایی را احساس نمی‌کند و در زمان‌های سخت، گرمی دست‌هایی یاریگر را بر شانه‌های خود می‌بیند.
دست‌هایی که برای نجات مال و محصول و جان گره می‌خورد
این قوانین که لازم‌الاجرا و یاریگرانه، ضامن بقای زندگی‌اند و گونه‌ای نظام‌نامه‌ای بیمه‌ای تلقی می‌شوند «تاسو» نام دارند. کلمه تاسو گویا از افعالی لری «اسه» و «بسو» به معنیِ گرفتن مشتق شده است. تاسو در فرهنگ لری بنابراین به معنای گرفتن کمک مالی یا جنسی توسط نیازمندان و تهیدستان است. این یاریگری در زمان‌هایی چون ازدواج یا مشکلاتی ویژه که پای گونه‌ای از دست‌رفتن در میان است مثلا از دست رفتن مال و جنس و محصول بر اثر غارت یا حوادث طبیعی یا حتی در زمان از دست دادن جان کسی به اجرا درمی‌آید.
اجرای تاسو در زمان رخ دادن قتل، بدین شیوه است که اعضای ایل و خویشاوندان موظف‌اند بر اساس توانایی اقتصادی خود، مبلغی را به خانواده قاتل پرداخت کنند تا به خانواده مقتول اهدا شود. این یاری موجب می‌شود خانواده مقتول از خون قاتل بگذرد و اگر قتل به غیر عمد رخ داده باشد کسی دیگر جان خود را از دست ندهد.
بنابر این رسم، خانواده‌ای که قاتل از میان آن‌ها است اگر پیوندها و روابطی محکم‌تر با اعضای ایل داشته باشد، در زمانی کمتر موفق می‌شود خون‌بها را جمع کند و به دست خانواده مقتول برساند؛ در غیر این صورت این کار حتی تا چند سال هم زمان می‌برد. بنا بر آنچه امروزه در میان ایل‌های لر مشاهده می‌شود، قوانین آن‌ها در آیین فصل می‌گوید مقدار خون‌بها باید بر اساس توانایی مالی خانواده قاتل تعیین شود تا آن‌ها بتوانند تاسو را گردآورند و بپردازند. همچنین در این زمان‌ها کسی از جانب خانواده نیازمند به کمک مالی به سوی هم‌قبیله‌ای‌های خود می‌رود تا کمک‌ها را بگیرد. دریافت این کمک‌ها همانگونه که اشاره شد در زمان‌هایی دیگر نیز صورت می‌گیرد؛ همه افراد ایل به شیوه‌ای، در سال‌های زندگی خود، گرفتن و پرداختن تاسو را تجربه می‌کنند؛ به همین دلیل است که گرفتن آن را ناخوشایند نمی‌دانند.
منبع: روزنامه شهروند
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید