نامه‌های عاشقانه احمد شاملو به آیدا چاپ می‌شوند

1394/2/6 ۰۹:۳۷

شاعران و نویسندگان بعد از مرگ‌شان به حیات ادامه می‌دهند. بعد از نبودن‌شان آثاری كه از آنها مانده برای ناشران جذاب می‌شود و هر كدام به دنبال اثری چاپ نشده از او می‌روند. اكنون نامه‌های عاشقانه شاملو كه به همسرش در طول سال‌ها نوشته قرار است منتشر شود. این نامه‌ها ٢٠ نامه عاشقانه‌ای است كه او در سال‌های ٤٠ و ٥٠ خطاب به آیدا نوشته است.

 زینب كاظم‌خواه: شاعران و نویسندگان بعد از مرگ‌شان به حیات ادامه می‌دهند. بعد از نبودن‌شان آثاری كه از آنها مانده برای ناشران جذاب می‌شود و هر كدام به دنبال اثری چاپ نشده از او می‌روند. اكنون نامه‌های عاشقانه شاملو كه به همسرش در طول سال‌ها نوشته قرار است منتشر شود. این نامه‌ها ٢٠ نامه عاشقانه‌ای است كه او در سال‌های ٤٠ و ٥٠ خطاب به آیدا نوشته است.

اما آیدا در گفت‌وگو با «اعتماد» می‌گوید: «دوست نداشتم این نامه‌ها به این زودی چاپ شوند.» او پیش از این هیچگاه از انتشار این نامه‌ها حرفی نزده بود، انگار می‌خواست نامه‌ها را برای همیشه پیش خودش نگه دارد. شاید به این خاطر كه دوست داشت وقتی نامه‌ها منتشر شوند كه خود او دیگر نباشد اما «دیگر قضیه لو رفته بود و باید منتشر می‌شدند.»

كتاب «مثل خون در رگ‌های من» نام این اثر است كه آیدا سركیسیان بعد از ١٥ سال كه از مرگ این شاعر می‌گذرد اجازه انتشار این نامه‌ها را داده است. این مجموعه را نشر چشمه در ١٧٢ صفحه منتشر می‌كند.

رابطه‌ عاطفی و عاشقانه احمد شاملو و آیدا سركیسیان یكی از مشهورترین وجوه زندگی این شاعر است كه باعث تحولی در تجربه زیستی شاملو شد. طوری كه در بسیاری از مشهورترین اشعارش رد پای حضور آیدا كاملا محسوس است. به همین دلیل می‌توان این رابطه را یكی از تاثیرگذارترین روابط عاشقانه‌ای دانست كه شخص شاملو نیز مدام به آن اشاره داشت. این نامه‌ها فضای حاكم بر همین احساسات شخصی شاعر است و صدالبته اشاره‌هایی به برخی مسائل ادبی و سیاسی روزگار. هرچند این امر آنچنان پررنگ به شمار نمی‌آید.

در انتهای كتاب نیز تصویر ١٧ نامه با دستخط شاعر گنجانده شده است. در واقع فارغ از محتوای خاص این نامه‌ها می‌توان آنها را بخشی از تاریخ زندگی شاعر به حساب آورد كه تا به امروز منتشر نشده ‌بود.

«مثل خون در رگ‌های من» دومین مجموعه از نامه‌های شاملو است كه در نشر چشمه منتشر می‌شود.

 سال گذشته ع. پاشایی مجموعه‌ای از نامه‌های شاملو به خودش را تحت عنوان «تهران. خیابان آشیخ هادی» در همین انتشارات منتشر كرد. این نامه‌ها را شاملو طی سه دهه دوستی‌اش با ع. پاشایی نوشته بود؛ نامه‌هایی كه بیشتر در مورد دغدغه‌های روزانه شاعر هستند و وجه ادبی ندارند. بیشتر این نامه‌ها وقتی كه شاملو در سفر بوده نوشته شده‌اند و انگار سفرنامه‌های او هستند.

 نشر چشمه در آینده نزدیك مجموعه‌ای از نامه‌های احمد شاملو به پسرش «سامان» را نیز منتشر خواهد كرد. این كتاب «اُمید آفتابی من» نام دارد. به این مجموعه باید «كودكانه‌های بامداد» را نیز افزود كه چهارمین آنها یعنی «قصه دختران ننه دریا» نیز در نمایشگاه عرضه خواهد شد.

آیدا می‌گوید: نوشته‌های زیادی از شاملو هست كه هنوز منتشر نشده‌اند. یكی از كتاب‌هایی كه زیر نظر آیدا منتشر می‌شود كتاب كوچه است كه حرف «چ» این كتاب در ٦٠٠ صفحه از سوی نشر مازیار منتشر شد.

همسر این شاعر می‌گوید كه این روزها مشغول كار  روی مجلدهای دیگری از این مجموعه است تا این كتاب‌ها را نیز بی‌ هیچ افزوده و كاسته‌ و مطابق شیوه‌ و آخرین یادداشت‌های احمد شاملو آماده‌ چاپ كند.

پیش از این نامه‌های عاشقانه نادر ابراهیمی به همسرش فرزانه منصوری در قالب كتابی به نام «چهل نامه كوتاه به همسرم» منتشر شده بود. نامه‌های عاشقانه‌ غلامحسین ساعدی به طاهره كوزه‌گرانی نیز به نام «طاهره طاهره عزیزم» كتاب دیگری است كه چند سال پیش منتشر شد. این نامه‌ها بعد از درگذشت طاهره كوزه‌گرانی منتشر شد، نامه‌هایی كه مرحوم ساعدی در فاصله زمانی ١٣ ساله از سال ١٣٣٢ تا تیرماه ١٣٤٥ نوشته بود. این نامه‌های یك‌طرفه از سوی این نمایش‌نامه‌نویس برجسته معاصر نوشته شد كه هرگز جوابی نداشتند.

روزنامه اعتماد