1396/2/25 ۰۹:۱۶
پرسش از اینکه خوانش «شاهنامه» حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی چه ضرورتی دارد شاید از این منظر قابل بررسی باشد که به مانند خواب و خوراک نیست که آنی و حتمی باشد، بلکه از ملزومات فرهنگی و تمدنی است و تأثیر خود را عمیق‌تر و درازمدت‌تر می‌گذارد. با همین استدلال، توجه نکردن به آن، به مرور موجب از بین رفتن موجودیت جامعه می‌شود.
به انگیزه 25 اردیبهشت؛ روز بزرگداشت فردوسی
اما درباره اهمیت شاهنامه، می‌توان همین مهم را درباره دیگر متون کلاسیک نیز به‌کار برد. زیرا همه این متون از جمله شاهنامه از ستون‌های فرهنگ و تمدن ایران هستند و طبیعی است که هر جامعه‌ای به آن افتخار کند. چه، بدون آن هویت کاملی نخواهد داشت. پس باید به گذشته برگردیم و بخوانیم و حل مسائل امروزمان را در آنها بجوییم و اگر نتوانیم چنین کنیم و سودی ببریم، فایده‌ای نخواهد داشت. باید که از این رهگذر خود را بهتر بشناسیم و گذشته‌مان را واکاویم. اگرچه ممکن است نقاط ضعفی هم وجود داشته باشد که باید تضعیف شود.
از سوی دیگر، نمی‌توان مدعی شد که فلان شعر یا نقاشی، برای نیاز روزانه و روزمره مؤثر است که چه بسا مثلاً معماری ساختمان‌های اصفهان در عصر صفوی یا نقاشی‌های کمال‌الملک، غیرضروری‌ترین بخش زندگی هستند. به هرروی همه اینها جزئی از فرهنگ و هنرو تمدن ما هستند و باید که برای آنها ارزشی دوچندان قائل شد. البته بر آن نیستم که نسلِ جوانِ امروز، چندان گرایشی به متون کلاسیک فارسی ندارد که در مقابل، هنوز هم به اشکال مختلف چاپ و خریداری و خوانده می‌شوند و پرفروش‌ترین آثار، مثنوی مولانا، دیوان حافظ، تاریخ بیهقی، بوستان و گلستان سعدی، رباعیات خیام، منطق‌الطیر عطار، خمسه نظامی و البته شاهنامه فردوسی است. هرچند که باید به مانند دیگر کشورهای دنیا، آنها را بازآفرینی کنیم و در گونه‌های گونه‌گون به کار بندیم. وقتی هنوز در سینما و تلویزیون، داستانی از شاهنامه به تصویر کشیده نشده اما از آن رو سریالی با محوریت مختار ثقفی - که مملو از اسامی ثقیلِ عربی بدون کاربرد است - چه جای سخن دارد. مردم نیز به ناچار و ناگزیر تماشا می‌کنند.
شاهنامه یکی از معدود آثار کلاسیک فارسی است که به زن توجه کرده و شاید بتوان گفت که بیش از هر اثر دیگری، زن در شاهنامه است که حضور جدی دارد. وقتی در کتاب ادبیات فارسی دوم متوسطه جدید، برای مستوری کردستانی یک صفحه شرح حال نوشته‌اند و فردوسی تنها چند سطر چه جای توقع است. اما حتی اگر نقاشی‌های شاهنامه را در مشهد پاک کنند و مجسمه فردوسی را بشکنند، این مردم هستند که در طول هزار سال گذشته از سرایش شاهنامه، آن را حفظ کرده‌اند و حتی نام فرزندان‌شان را برگرفته از قهرمانان شاهنامه برمی‌گزینند. تصور می‌کنم که شاهنامه هنوز همچنان در جامعه - و حتی نسل جوان - رواج دارد که نباید نسبت به فراموشی و خاموشی‌اش، بیم داشت.
منبع: روزنامه ایران
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید