«ادبیات تاریخی و دیوانسالاری ایران» تألیف محسن روستایی

1395/6/31 ۱۲:۲۷

«ادبیات تاریخی و دیوانسالاری ایران» تألیف محسن روستایی

فرهنگ اصیل و تمدن درخشان کشور باستانی و اسطوره­‌ساز دارای ادبیات و منابع و ذخایر نفیسی می باشد.



 

فرهنگ اصیل و تمدن درخشان کشور باستانی و اسطوره­‌ساز دارای ادبیات و منابع و ذخایر نفیسی می باشد.

از مطالعۀ آثار بزرگان و نامداران علم و هنر، چنین بر می­‌آید که در کشاکش حوادث روزگار و در فراز و نشیب تحولات تاریخی و اجتماعی ایران، در میان بیداد فتنه­‌ها و آشوب­‌ها و تاخت و تازهای اقوام بیگانه فرهنگ و ادب ما دچار صدمه شده و تغییر و تحولاتی داشته است.

با توجه به سیر تحولات ادب فارسی و متون منثور، در می­‌یابیم که آثار ادبی ما، در ادوار مختلف، از نظم و نثر گرفته تا گروه­‌های واژگانی و سایر علوم ادبی، دارای مختصاتی است که از آداب و سنن و رسوم اجتماعی، طرز تفکر و معتقدات دینی و مذهبی و اندیشه­‌های فلسفی، مبانی اخلاقی و دیگر عوامل متأثر است و از میان اسلوبِ سبک­‌های گوناگون این آثار و ترقی و تنزل آن، می‌­توان خصوصیات روحی و معنوی و مدارج و تبدلات فکری و عقلی افراد و صاحبان علم و مناصب را تجزیه و تحلیل و نتایج مفیدی را دریافت نمود.

نگارنده کتاب «ادبیات تاریخ و دیوانسالاری ایران» با تدوین و تألیف این کتاب که گرایش­‌ها و علوم و فنون مختلف تاریخ و به طور اخص، علم سندشناسی را دربر دارد، سعی دارد واژگان، اصطلاحات دیوانی و نیز تاریخ اجتماعی دوره سیصد سالۀ پس از حمله مغول را، به قلم تحریر درآورد.

این کتاب شامل هفت فصل است. در فصل اول نویسنده مختصری از تاریخ مغول و تیموری آورده و در فصل دوم به ادبیات این دوره تاریخی اشاره کرده است. در فصل سوم تاریخنگاری و پیوند آن با مکتوبات و متون نثر فارسی مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل چهارم و با عنوان «تاریخ دیوانسالاری ـ اجتماعی ایران» که یکی از فصول اصلی کتاب را شامل می شود، لغاط دیوانی ـ اجتماعی، کارکردها، تشکیلات و مناصب کشوری و اجتماعی، لشکری و دیوانسالاری به طور مفصل آورده شده است. در فصل پنجم لغاط و اصطلاحات وقفنامه ربع رشیدی مورد مطالعه قرار گرفته است. فصل ششم و هفتم لغاط و اصطلاحات دیوانی به ترتیب حروف الفبای فارسی با تعاریف و تاریخ آنها آمده است که برای سندشناسی دوره تاریخی ایلخانی و تیموری مهم و مورد نیاز است.

فصول و ابواب کتاب، در عین اینکه، مجزا و مستقل هستند؛ اما تمامی بخش­‌های آن، مکمل یکدیگرند و تلاش نویسندگی این کتاب بر آن بوده است که شرایط ادبی ـ تاریخی، لغت­شناسی و تاریخ­نگاری مستند را با تکیه بر منابع نثر فارسی واسناد مکتوب تاریخی به‌نحو گسترده‌­ای تأمین و پوشش دهد تا شاید قدری و اندازه­ای این کتاب، برای اهل ادب و تاریخ مفید فایده بوده باشد.

این کتاب در قطع وزیری و جلد سخت در 726 صفحه در بهار 1395 توسط موسسه و انتشارات ندای تاریخ به چاپ رسیده و امید است مورد استفاده پژوهشگران و دانشجویان ادبیات، تاریخ و سندشناسی و سشندپژوهی قرار گیرد.

منبع: مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: