این جهان کوه است و فعل ما ندا سوی ما آید نداها را صدا / مهشید میرفخرایی

1395/6/24 ۱۰:۳۲

کی از رایج ترین آرایه های ادبی که در گفتار و نوشتار کاربرد دارد، مثل، تمثیل و یا تشبیه است. این آرایه ها گرچه در ماهیت با یکدیگر دشوار می سازد، اما در ادبیات که حد و مرز هر اصلاح روشن است. تمایز آنها از یکدیگر امکان پذیر است. مَثَل و کاربرد آن در کلام یکی از انواع آرایه هاست که در توصیف و تعریف آن گفته شده است: «مثل جمله ای است مختصر و مشتمل بر تشبیه یا مضمون حکیمانه که به سبب روانی لفظ و روشنی معنی و لطف ترکیب شهرت عام یافته باشد و همگان آن را بدون تغییر و یا اندک تغییر در محاوره به کار برند.»

یکی از رایج ترین آرایه های ادبی که در گفتار و نوشتار کاربرد دارد، مثل، تمثیل و یا تشبیه است. این آرایه ها گرچه در ماهیت با یکدیگر دشوار می سازد، اما در ادبیات که حد و مرز هر اصلاح روشن است. تمایز آنها از یکدیگر امکان پذیر است. مَثَل و کاربرد آن در کلام یکی از انواع آرایه هاست که در توصیف و تعریف آن گفته شده است: «مثل جمله ای است مختصر و مشتمل بر تشبیه یا مضمون حکیمانه که به سبب روانی لفظ و روشنی معنی و لطف  ترکیب شهرت عام یافته باشد و همگان آن را  بدون تغییر و یا اندک تغییر در محاوره به کار برند.» ( دهخدا، زیر مثل)

در شعرو نثر  فارسی و هر زبان دیگر به فراوانی از مثل و تمثیل برای بیان مفهوم و معنی  یا تاکید و تایید گفتار استفاده می شود چه بیان پاره ای از معقولات جز با مثل حس نمی شود. کاربرد مثل یکی از مشترکات فرهنگی، یا بهتر گفته شود، یکی از ویژگی ها و همگانی های زبانی است.

دریافت مقاله

 منبع: پرتال جامه علوم انسانی

فرهنگ پاییز و زمستان 1386 شماره 63 و 64