1395/6/3 ۱۰:۱۹
دايرة‌المعارف‌نويسى در تمدن اسلامى سابقه‌اى كهن دارد و در دوره‌اى بيش از هزار سال، مسلمانان آثار بسيارى در اين زمينه تأليف كرده‌اند. در نهضت علمى عظيمى كه از قرن دوم هجرى آغاز شد و در قرن سوم و چهارم به اوج خود رسيد، دانشمندان مسلمان در همه انواع علوم و فنون تحقيقات عميق و گسترده‌اى كردند؛ دانشهايى نو پديد آوردند و علوم اوايل را بسط دادند
دايرة‌المعارف‌نويسى در تمدن اسلامى سابقه‌اى كهن دارد و در دوره‌اى بيش از هزار سال، مسلمانان آثار بسيارى در اين زمينه تأليف كرده‌اند.
در نهضت علمى عظيمى كه از قرن دوم هجرى آغاز شد و در قرن سوم و چهارم به اوج خود رسيد، دانشمندان مسلمان در همه انواع علوم و فنون تحقيقات عميق و گسترده‌اى كردند؛ دانشهايى نو پديد آوردند و علوم اوايل را بسط دادند و در هر يك از فروع معارف بشرى كتابها و رساله‌ها نوشتند. براى تسهيل مراجعه و نيز تقسيم و تبويب علوم، كه مولود نضج علوم در قرن چهارم و تنوع موضوعات و كثرت آثار علمى بود، نياز به دو گونه تأليف پديد آمد: يكى تدوين فهرستى از كتب و رسائل براى اطلاع از نوشته‌هاى علوم گوناگون و احوال و آراى علما و مؤلفان در هر علم كه الفهرست ابن‌نديم (متوفى ۳۸۵) نمونه بارز اين گونه آثار است، و ديگر تأليف آثارى در تعريف و تقسيم انواع علوم و فنون و بيان موجز مصطلحات آنها، كه كهن‌ترين نمونه‌هاى آن احصاء العلوم ابونصر فارابى (۲۶۰ـ۳۳۹) و مفاتيح العلوم خوارزمى (متوفى ۳۸۷) است.
مجلد بیستم دانشنامه جهان اسلام حاوی بخشی از مقالات حرف «ر» از مدخل «الرشید» تا «رهی معیری» به سرویراستاری دکتر غلامعلی حداد عادل و مشارکت اعضای علمی بنیاد دائره‌المعارف اسلامی و همراهی جمع کثیری از استادان و پژوهشگران حوزه و دانشگاه منتشر شد. تعداد مقالات منتشر شده در مجلد بیستم ۲۹4مقاله است که ذیل ۲۵۱مدخل اصلی تدوین شده و ۶3 مدخل در این مجلد، ارجاعی است. از مجموع مقالات منتشر شده، ۲۹3مقاله تألیفی و یک عنوان ترجمه و تلخیص از دائرة‌المعارف اسلام است.
از بین مقالات تألیفی، ۱۲۹مقاله نوشته همکاران داخل بنیاد است و ۱40مقاله نوشته مؤلفان خارج بنیاد و ۱۲مقاله مشترک بین مؤلفان داخل و خارج بنیاد و ۸ مقاله را مؤلفان غیر ایرانی (از کشورهای آلمان، آمریکا، افغانستان، انگلستان، ترکیه، ژاپن و هند) نوشته‌اند و ۴مقاله را هم مؤلفان ایرانی مقیم خارج نگاشته‌اند. اطلاع‌رساني درخور و دانشنامه‌اي، نثر گويا و حروف خوشخوان و صفحه‌بندي درست به انضمام تصاوير زيبا، روشن و مناسب، بر غناي كتاب به مراتب افزوده است.
برخی از مدخل‌های مقالات مجلد بیستم عبارتند از: امام رضا(ع)، رشيدالدين وطواط، رشيدالدين فضل‌الله همداني، رشيد رضا، رصدخانه، رصدخانه سمرقند، رضا عباسی (موزه)، رضاع، رطل، رعدي آذرخشي، رفیق حریری، رفيعي قزويني، رکن رابع، ركن‌الدين خورشاه، رکوع، رمز (در ادبیات)، رمضان، رنگ، روم شرقی، رند، رواق، روایت حدیث، روح، روحانیت، روز، رضا روزبه، روزبهان محمد شيرازي، روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه، روزنامه رسمی، فرانتس روزنتال، روزه، روسیه (مسلمانان)، روضات الجنات، روشنفکری (در ایران و سایر کشورهای جهان اسلام)، روضه‌خوانی، رؤیا (در فلسفه و عرفان)، رؤیت هلال، رويان، رویه قضایی، امتياز رويتر، رهبانیت، رهن، زین‌العابدین رهنما و رهی معیری.
دانشنامه جهان اسلام (جلد بیستم)، (حرف «ر» از الرشيد تا رهی معيری)، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، ۹۱۲صفحه، قطع رحلی، 1394.
منبع: میراث مکتوب
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید