بازسازی معنوی در ضیافت حق / سید سلمان صفوی

1393/4/9 ۱۰:۲۶

زندگی ماشینی در دوره مدرنیته و دوری انسان از طبیعت؛ اسباب غفلت و از خودبیگانگی بیشتر انسان نسبت به دوره‌های گذشته شده است. پیچیدگی دوره تجدد و سرعت گرفتن همه‌چیز، سبب شده انسان دوره مدرن برای تدارك امور زندگی دنیوی خود از صبح تا پاسی از شب، جزیی از ماشین دوره ماشینیسم شود. هنرمند بزرگ چارلی چاپلین در فیلم «عصر جدید»(Modern Times) این وضعیت وجودی را هنرمندانه به نقد كشیده است. ماه رمضان فرصتی الهی برای بازسازی معنوی انسان در برهوت هیاهوی ماشین و كامپیوتر است.

لب فرو بند از طعام و از شراب / سوی خوان آسمانی كن شتاب (مثنوی مولوی، دفتر 5، بیت 1730)

زندگی ماشینی در دوره مدرنیته و دوری انسان از طبیعت؛ اسباب غفلت و از خودبیگانگی بیشتر انسان نسبت به دوره‌های گذشته شده است. پیچیدگی دوره تجدد و سرعت گرفتن همه‌چیز، سبب شده انسان دوره مدرن برای تدارك امور زندگی دنیوی خود از صبح تا پاسی از شب، جزیی از ماشین دوره ماشینیسم شود. هنرمند بزرگ چارلی چاپلین در فیلم «عصر جدید»(Modern Times) این وضعیت وجودی را هنرمندانه به نقد كشیده است. ماه رمضان فرصتی الهی برای بازسازی معنوی انسان در برهوت هیاهوی ماشین و كامپیوتر است. در ماه ملكوتی رمضان حضرت محبوب مُحبان خود را به ضیافت اختصاصی برای نوشیدن و خوردن اطعمه و اشربه الهی دعوت می‌كند. مكان این مهمانی عرفانی مابین عالم ناسوت و ملكوت و زمان آن بین طلوع فجر و غروب فجر ناسوتی و لازمان ملكوتی است. با طلوع فجر ناسوتی، درهای ملكوت به روی صائم عارف گشوده می‌شود و جسمش در ناسوت و روحش در سپهر ملكوت به پرواز درمی‌آید. معراج سالك در نماز عشق و ماه ضیافت‌الله صورت می‌گیرد. با بستن دهان ناسوتی، اندك‌اندك لقمه‌ها و نعمات نوری از آسمان ملكوت نازل می‌شود. تن ز سرگین خویش چون خالی كند / پُر ز مُشك و دُر اجلالی كند (مثنوی، دفتر 5، بیت 148) صائم عارف با اجتناب از شهوات و انس با عالم ملكوت به روشن بینی می‌رسد و حكمت محمدی را درمی یابد. با گرسنگی و تشنگی فیزیكی، قوای باطنی فعال شده، دل مهیای نوشیدن از حوض كوثر و تناول اغذیه الهی می‌شود. هر كسی قوتی دارد و قوت صائم، گل و ریحان بهشتی است. قوت ناسوتی؛ غفلت و تاریكی در زرورق فریبنده شیطانی و نفسانی است. ورود به ضیافت حضرت محبوب در آغاز همراه با رنج و مشقت است، اما روح اندك‌اندك با تناول هدایای الهی بر نیازهای جسم غلبه می‌كند. چنان كه پیامبر رحمت و نور محمد (ص) می‌فرماید: «لا یدخُلُ ملكوت السماء قلب من ملا بطنهُ.» (المحجـ[ البیضاء، ج5، ص146) «كسی كه شكم خود را انباشته كند، به ملكوت آسمان وارد نمی‌شود.» این دهان بستی دهانی باز شد / كو خورنده لقمه‌های راز شد (مثنوی، دفتر 3، بیت 3748)

در ماه رمضان شكیبایی بر گرسنگی و تشنگی، دم به دم قوت الهی را بر روح انسان نازل می‌كند. البته گرسنگی عارفانه نصیب هر كس نمی‌شود. گرسنگی فیزیكی كه اسباب بارش فیوضات الهی می‌شود، مخصوص كسانی است كه با رعایت عفت زبان و گوش و دست و پا و پیشه كردن زهد و ورع و تقوا، اتصال با حضرت حق دغدغه وجودی آنها شده باشد. عارف صمدانی حضرت شیخ صفی‌الدین اردبیلی در این باب می‌فرماید: «زهد معنوی آن است كه ترك محبت دنیا كند، ورع آن است كه دل از ماسوی‌الله بپردازد و تقوا آن است كه از هر چه غیر رضای حق تعالی باشد بپرهیزد.» (صفو\ الصفا، ص 897) منتظر همنشینی با حضرت محبوب، به مدد روزه و ذكر و فكر و دستگیری از تهیدستان به آرزوی بلند خود واصل می‌شود. لذت موانست با زیبای مطلق با هیچ چیز قابل مقایسه نیست.

طفل جان، از شیر شیطان باز كن / بعد از آنش با ملك انباز كن (مثنوی، دفتر 1، بیت 1640)

روزنامه اعتماد