1395/3/16 ۱۱:۳۹
نشست نقد و بررسی کتاب دایره المعارف مصور تاریخ زندگی امام خمینی (ره) با حضور مدیر انتشارات سایان، ناشر این اثر و جعفر شیرعلی نیا نویسنده و مدیر محتوایی اثر، برگزار شد.
نشست نقد و بررسی کتاب دایره المعارف مصور تاریخ زندگی امام خمینی (ره) نشست نقد و بررسی کتاب دایره المعارف مصور تاریخ زندگی امام خمینی (ره) با حضور مدیر انتشارات سایان، ناشر این اثر و جعفر شیرعلی نیا نویسنده و مدیر محتوایی اثر، برگزار شد.
نشست تخصصی نقد و بررسی کتاب دایره المعارف مصور تاریخ زندگی امام خمینی (ره) با حضور حامد کفاش مدیر انتشارات سایان و جعفر شیرعلی نیا نویسنده و مدیر محتوایی، و جمعی از جوانان و علاقمندان به تاریخ معاصر ایران همزمان با بیست و هفتمین سالگرد ارتحال ملکوتی حضرت امام خمینی (ره) بعد از ظهر چهارشنبه ۱۳ خرداد ماه در سالن نمایش فرهنگسرای مهر برگزار شد.
از ساده زیستی امام (ره) الگو بگیریم
مرتضی صحرایی، مدیر آفرینش و اجرای منطقه ۱۹ سازمان فرهنگی هنری و فرهنگسرای مهر در این مراسم گفت: اگر امام را با بعضی از شخصیت‌های تاریخی مقایسه کنیم شاید در حق ایشان جفا شود، شخصیت ایشان را باید با انبیاء و صلحا مقایسه کرد.
صحرایی ادامه داد: امام (ره) یک رهبر مردمی بود و بردل‌ها حکومت می‌کرد. ما هرچه در کشورمان داریم به برکت روح امام راحلمان است که انشاء اله بتوانیم پاسدار اندیشه‌های ایشان باشیم. بیانات امام همواره تازه و راهگشاست و هیچ وقت کهنه نمی‌شود.
صحرایی، علت پیروزی انقلاب را وحدت کلمه عنوان کرد و ادامه داد: حضرت امام خمینی(ره) سختی‌های بسیاری در طول زندگی تحمل کردند و در این راه فرزندانشان شهید شد. او ادامه داد: ایشان همواره ذکر خدا داشتند و توکل به خدا را سرلوحه اعمال و افکار خودشان قرار می‌داند.
وی در بخشی از صحبت‌های خود به ساده زیستی امام (ره) اشاره کرد و گفت: ساده زیستی امام همواره مورد حیرت جهانیان است و امیدواریم که از اخلاص امام الگو بگیریم.
مخاطبمان را در فضای تاریخی قرار داده ایم
حامد کفاش مدیر انتشارات سایان در این نشست تخصصی گفت: ۴ سال است که با جمعی از جوانان علاقمند فضایی را تعریف کرده ایم تا بتوانیم درباره انقلاب اسلامی ایران کتاب‌هایی را برای نسل جدید کشور تالیف کنیم.
وی با ابراز تاسف از نبود منابع مطالعاتی مرجع و کامل درباره تازیخ انقلاب اسلامی ایران و زندگی بزرگان انقلاب گفت: منابع کامل خیلی کم یا محدود است و این برای ما جرقه ای بود تا برای روایت تاریخ دست به کار شویم.
مدیر انتشارات سایان ادامه داد: کارمان را با روایت تاریخ جنگ ایران و عراق شروع کردیم. سبک کارهایمان مصور است، به طوریکه همزمان با متن تصاویر را می‌بینید و خود را در حادثه احساس می‌کنید، کار با متن و تصویر پیش می‌رود و سعی شده است که مخاطب خود را در آن فضای تاریخی خس کند.
وی درباره کتاب‌های منتشر شده توسط این انتشارات گفت: کتاب جنگ، کتاب تاریخ زندگانی حضرت امام (ره) و کتاب زندگانی مقام معظم رهبری را اخیرا کار کردیم.
مدیر انتشارات سایان درباره دیگر کارهای در دست انجام این انتشارات گفت: در کتاب‌های دیگری که در این فضا کار می‌کنیم و پیش می‌رویم، سعی ما این است که در تاریخ انقلاب اسلامی، حداقل تاریخ زندگی انسان‌های تاثیرگذار در انقلاب اسلامی ایران از جمله روسای جمهور، نخست وزیرها و نهادهایی که در انقلاب متولد شدند، همانند شورای نگهبان، سپاه پاسداران و جاهای دیگر را به گونه ای معرفی کنیم که وقتی مخاطب آن را ورق می‌زند، بتواند آن طوری که بوده این فضا را حس کند و علت تصمیمات را بفمد، به همین دلیل جذابیت‌های بصری آن بالاست.
کفاش با تاکید بر اینکه این انتشارات بخش خصوصی است، گفت: وابستگی به هیچ نهاد و ارگانی نداریم و از منابع خودمان استفاده می‌کنیم و تلاش ما این است که کار را به دست مخاطب‌هایمان در کتاب فروشی‌ها برسانیم.
وی در بخشی از صحبت‌های خود درباره وجود روایت‌های مختلفی درباره زندگی سیاسی و اجتماعی امام (ره) گفت: برای نسل جدید بعد از دهه ۶۰ همواره این سوال وجود دارد که کدام روایت درست است!؟ او لازمه دستیابی به روایت صیحی را مطالعه عمیق از ابتدا تا انتهای زندگی حضرت امام (ره) دانست وگفت: کمبود منابع سبب شده است که گاهی اوقات مطالعات سطحی باشد و کمتر به عمق مطب توجه شود.
برای نگارش کتاب از منابع متعدد بهره برده ایم
جعفر شیرعلی نیا نویسنده کتاب دایره المعارف مصور تاریخ زندگی امام خمینی(ره) در این نشست تخصصی گفت: این کتاب روایتی از سال‌های زندگی امام خمینی (ره) است. روایتی از فراز و فرود ۸۶ سال زندگی ایشان، از روز تولدش در مهر ماه سال ۱۲۸۱ تا ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ است.
وی این کتاب را روایتی مصور از زندگی روح الله خمینی در یکی از پرفراز و نشیب ترین دوران تاریخ ایران دانست. نویسنده کتاب دایره المعارف مصور تاریخ زندگی امام خمینی (ره) گفت: برای نگارش این کتاب از منابع متعددی که در این سال‌ها پیرامون زندگی امام خمینی و تاریخ این دوران طولانی منتشر شده است. بهره برده ام. از کتاب‌های تاریخی و تحلیلی تا خاطرات منتشر شده. در استفاده از خارات، تجربه بیست اثر پیشینم را به کار بسته ام تا از خاطراتی که شواهد و قرائن تاریخی، درستی و دقت شان را نشان می‌دهد استفاده نمایم. خاطرات بسیاری کنار گذاشته شد زیرا با قدری بررسی مشخص می‌شد فاقد دقت تاریخی است هرچند می‌توانست بر جذابیت و خواندنی تر شدن کتاب بیافزاید اما از استناد اثر کم می‌کرد.
به دنبال حماسه سازی و یا فروش تاریخ نیستیم
شیرعلی نیا درباره وجود روایت‌های متعدد درباره زندگی حضرت امام (ره) گفت: یکی از مشکلاتی که دچارش هستیم، این است که جامعه ایرانی شفاهی پسند شده است که البته، شفاهی بودن از جهاتی مزایایی دارد و از جهاتی آسیب‌هایی به آن وارد است.
وی درباره یکی از ویژگی‌های ذهن شفاهی گفت: ممکن است شفاهیات متعدد سبب تلاطم ذهنی شود، گاهی اوقات روایت‌ها دست به دست شده و با اصل واقعه متفاوت شده است. فضای ایجاد شده در این کتاب ضمن پژوهشی و علمی بودن، مخاطبش را مربوط به قشر خاصی نمی‌داند و تمام قشرها باید بتوانند کار را ببینند، بخوانند و استفاده کنند و در پایان کتاب به جمع بندی‌هایی از زندگی حضرت امام(ره) و تاریخ جنگ برسند تا به مواردی که به صورت شفاهی رسیده اند با معیاری محک بزنند و به نتایجی برسند.
شیرعلی نیا ادامه داد: نگاهی که در مجموعه حاکم است، این است که خیلی به دنبال فروش تاریخ نیستیم که روایت ما خوشایند همه باشد و به همین دلیل روایت ما خلاصه شده به نقاط قوت و حماسه نیست، بلکه در کتاب‌هایمان به زاویه ای نگاه کرده ایم که روایتی از فراز و فرود موضوع و زندگی باشد.
وی تاکید کرد: دقیقا نمی‌توانیم هیچ روایتی را رد کنیم و یا بگوییم که روایتی کامل از حضرت امام(ره) است، علتش نیز این است که فضای سیاست زده ای حاکم است و به همین دلیل باید به مطالعه روی بیاوریم و فقط براساس شنیده‌ها و خاطره‌ها قضاوت نکنیم.
مدارای امام (ره) با بنی صدر به خاطر مردم بود
شیرعلی نیا به اهمیت مردم در نگاه حضرت امام خمینی (ره) اشاره کرد و گفت: حضور مردمی در نگاه امام(ره)، یک نگاه محوری است و هرگز در طول تاریخ تغییر نکرده است. او ادامه داد: امام همواره به آگاهی مردم تاکید داشتند و مهمترین دغدغه امام، مردم بوده است.
نویسنده کتاب ادامه داد: حضرت امام خمینی(ره) مسائل سیاسی را گاهی اوقات به نوعی پیش می‌برد که مردم ناامید نشوند و مدارای امام با آقای بنی صدر در همین راستا بوده است. زیرا بنی صدر رای مردم را داشت و امام(ره) به گونه ای با بنی صدر مدارا کرد که مردم متوجه شدند بنی صدر کسی نبود که مردم به او رای بدهند. او گفت: امام(ره) همواره از تصمیم گیری‌های شتاب زده به دور بودند و افق بالاتری را می‌دیدند.
در کتاب به جوانب مختلف پرداخته ایم
وی گفت: کاری که در کتاب کرده ایم اینکه در موضوع شرایط را به خوبی باز کرده ایم و اگر کسی حرفی داشته است، حرف او را نیز آورده ایم. ما به سوژه اصلی کتاب وفادار بوده ایم و جانبداری خاصی نکرده ایم. لحن به کار رفته در کتاب برای تمامی شخصیت‌ها محترمانه است، زیرا ما در تاریخ به دنبال بهشتی و جهنمی کردن آدم‌ها نیستیم، بلکه شرایط را باز کرده ایم و خیلی جاها این شرایط پذیرفته شده است.
نویسنده کتاب همچنین گفت: به غیر از مواردی خاص به مصاحبه روی نیاوردم. بسیاری از همراهان امام در مقاطع مختلف در مصاحبه‌های متعدد حرفهایشان را گفته اند و از مقابله آن چند مصاحبه بهتر می‌توان به حقیقت اتفاقات نزدیک شد.
وی افزود: از سوی دیگر از برخی دوره‌های زندگی امام خمینی(ره) بیش از نیم قرن می‌گذرد و رجوع به حافظه‌ها پس از این مدت طولانی چندان صحیح به نظر نمی‌رسد و اسناد و آثار منتشر شده منابع بهتری هستند.
شیرعلی نیا درباره منابع مورد استفاده در این کتاب گفت: برای نگارش این کتاب از منابع متعددی که در این سال‌ها پیرامون زندگی امام خمینی(ره) و تاریخ این دوران طولانی منتشر شده است استفاده شده است که از آن جمله کتاب‌های تاریخی و تحلیلی تا خاطرات منتشر شده قابل ذکر است.
وی از جمله منابع اصلی کتاب به مجموعه ارزشمند صحیفه امام (مجموعه سخنرانی‌ها٬ پیام‌ها و نامه‌های امام) و آثار منتشر شده از امام خمینی (ره) که به همت موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) به صورت الکترونیکی منتشر شده است، اشاره کرد.
شیرعلی نیا از جمله ویژگی‌های مهم این کتاب به مصور بودن آن اشاره کرد و گفت: در این کتاب بیش از ۱۲۰۰ تصویر از متن، حاشیه و زمانه سید روح الله خمینی می‌بینید که با هنرمندی سلمان رئیس عبداللهی مدیر هنری این اثر صفحات دیدینی و خواندنی فراهم آورده است که ۳۰۰ تصویر آن از امام(ه) و سایر تصاویر مربوط به وقایع تاریخی این دوره از سال ۱۲۸۱ شمسی تا ۱۳۶۸ است. بسیاری از این تصاویر اغلب دیده نشده اند.
وی گفت: این عکس‌ها از آرشیوهای مختلفی تهیه شده است که منبع هر کدام از عکس‌ها و عکاسانش در پایان کتاب در بخش نمایه عکس‌ها آمده است. تمامی عکس‌های کتاب دارای شناسنامه و اطلاعاتی است که مخاطب را در جریان ارتباط این عکس با متن کتاب قرار می‌دهد.
به گفته شیرعلی نیا، این کتاب دوازده فصل دارد که هر کدام به بخش‌هایی کوچک تر تقسیم شده و گاهشمار‌هایی که مخاطب را در سیر حوادث قرار می‌دهد که به قرار زیر است: فصل اول: تلخ و شیرین خمین، فصل دوم: کلاه پهلوی، فصل سوم: در کشاکش سیاست، فصل چهارم: زمزمه‌های مرجعیت، فصل پنجم: اعتراض به آمریکا٬ تبعید به ترکیه، فصل ششم: روایت سال‌های نجف، فصل هفتم: روزهای پاریس، فصل هشتم: به سوی سرنوشت، فصل نهم: از مقاومت تا پیروزی، فصل دهم: چپ‌ها و راست‌ها، فصل یازدهم: پیروزی‌ها و شکست‌ها، فصل دوازدهم: آخرین روزها آخرین حرف‌ها.
نویسنده کتاب، ویژگی مهم این دایره المعارف را بررسی سیر جامع و کامل زندگی امام خمینی(ره) در قبل و بعد از انقلاب دانست و گفت: بسیاری از وقایع تاریخی زندگی ایشان از وقایع مشروطه و جنگ‌های جهانی و حضور ایشان در حوزه علمیه و انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی مرور شده است.
وی افزود: این کتاب تلاشی است برای ارائه چهارچوبی تاریخی از زندگی رهبر انقلاب اسلامی ایران، بدیهی است در یک کتاب نمی‌توان به تمام ابعاد زندگی ایشان پرداخت اما سعی کرده ایم روایت کاملی باشد و امید آن که پایه ای مناسب برای تولید آثار بعدی باشد.
شیرعلی نیا در بخشی از صحبت‌های خود با طرح سوالی ادامه داد: چرا با وجود آنکه ۲۵ سال از درگذشت رهبر و بنیانگذار جمهوری اسلامی می‌گذرد، جز کتابی بسیار مختصر، کتاب دیگری که تمام تاریخ زندگی این رهبر بزرگ را به رشته تحریر در آورده باشد، موجود نیست!؟
وی درباره روند اخذ مجوز کتاب گفت: کتاب برای نظارت و بررسی و دریافت مجوز در اختیار موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی قرار گرفت. هدف موسسه پیراستن کتاب از غلط‌ها و بی دقتی‌های احتمالی بود. از سوی موسسه، کتاب علاوه بر بررسی در بخش چک منابع صورت گرفت. دقت‌های عالمانه و موشکلافانه ی اریاب تاریخی کتاب سبب شد این اثر دقیق تر شود و اثر گذار تر باشد.
وی ادامه داد: هیچ کتابی خالی از نقص نیست، آن هم اثری با این ابعاد گسترده از متن و عکس. در مورد عکس‌ها هم به اطلاعاتی که منبع تهیه عکس داده است توجه نموده ایم و علاوه بر آن تحقیق کرده ایم تا اطلاعات درست باشد. با این حال ممکن است مخاطبان و صاحبنظران اطلاعاتی داشته باشند که بتوانند دقت‌ها را افزایش دهد و کتاب را از اشتاباهات احتمالی بپیراید.
شیرعلی نیا در بخشی از صحبت‌های خود نبود آرشیو منسجم با قابلیت دسترسی و جست و جوی دقیق و سریع را از سختی‌های تولید آثار مصور دانست و گفت: عدم دقت در ورود اطلاعات عکس‌ها و همچنین مناسب نبودن نرم افزارهای مورد استفاده در تهیه ی آرشیوها، زمان برای جست و جوی عکس را طولانی و گاه یافتن برخی عکس‌ها را که مطمئن هستید در آرشیو موجود است به یک فرآیند پیچیده بدل می‌کند که از سختی‌های کار ما بود.
بر اساس گزارش ارسالی، این برنامه پس از برگزاری جلسه پرسش و پاسخ به اتمام رسید.
منبع: مهر
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید