1393/1/25 ۱۳:۰۳
نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران یکی از مهم‌ترین رویدادهای فرهنگی کشور و مهم‌ترین اتفاق در حوزه کتاب و ادبیات است که انتظار می‌رود امسال با تغییر دولت با چهره‌ای متفاوت نسبت به چند سال گذشته و با کیفیت بهتری برگزار شود.
بسیاری از علاقه‌مندان به نمایشگاه کتاب هنوز هم نوستالژی برگزاری نمایشگاه کتاب در محل برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی را دارند. این احساس شاید صرفا به مکان نمایشگاه برنگردد، بلکه به‌خاطر شکل برگزاری نمایشگاه کتاب در آن سال‌ها باشد.
نمایشگاه کتاب تهران تا سال 1385 در محل نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار می‌شد و در واقع 19 دوره از برپایی خود را میهمان این محل بود. اما در سال 1386 در زمانی که محمدحسین صفارهرندی بر صندلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تکیه داشت و محسن پرویز معاون فرهنگی این وزارت‌خانه بود، نمایشگاه کتاب از این مکان کوچ کرد و به مصلای امام خمینی (ره) منتقل شد.
در زمان انتقال نمایشگاه کتاب به مصلا، ساختمان مصلا هنوز نیمه‌کاره بود و حتا سیم‌ها و کابل‌های برق روی دیوارهای نیمه‌کاره دیده می‌شد. درباره تصمیم به جابه‌جایی مکان برپایی نمایشگاه کتاب تهران سه دلیل مطرح می‌شد؛ «یک، ایجاد راه‌بندان‌های طولانی در اتوبان شهید چمران و سایر خیابان‌های مجاور. دوم، فرسودگی برخی سالن‌ها و تعمیر نشدن آن‌ها که خطراتی را متوجه مراجعه‌کنندگان می‌کرد و ستاد مدیریت بحران آن‌ها را تأیید نمی‌کرد. سوم، ایجاد بی‌عدالتی در توزیع سالن‌ها و غرفه‌ها، به دلیل پراکندگی و کیفیت متفاوت سالن‌ها».
اما برگزاری نمایشگاه کتاب در مصلا ظاهرا این مشکلات را برطرف نکرد. مصلای امام خمینی به هر حال برای برگزاری مراسم نماز ساخته شده است، طراحی معنوی دارد و با مکان برگزاری نمایشگاه کتاب متفاوت است. گذشته از این، به دلیل کمبود فضای مسقف نمایشگاهی در مصلا، در هفت سال گذشته، بخش اعظم نمایشگاه در سازه‌های موقت و حتا گاه در چادرهایی برگزار شده که مشکلاتی چون گرمای زیاد، نبود سیستم سرمایش، نفوذ آب باران به داخل چادرها و خیس شدن کتاب‌ها را در پی داشته است.
همچنین هنوز سالن‌های نمایشگاه بسیار پراکنده هستند و برای بازدید از همه فضای نمایشگاه باید مسیر بسیاری را پیمود. حتا سال گذشته بخش کتاب‌های خارجی به ساختمانی در مقابل مصلا در آن طرف خیابان منتقل شد.
از سوی دیگر بار ترافیکی که برگزاری نمایشگاه کتاب به بزرگراه چمران وارد می‌کرد، حالا به مترو وارد می‌شود و در ایام برگزاری نمایشگاه کتاب رفت‌وآمد مردم با مترو بسیار دشوار و طاقت‌فرسا می‌شود.
از دیگر مشکلات برگزاری نمایشگاه کتاب در مصلا هوای بد و گرمای بیش از اندازه در شبستان است. شبستان محل استقرار ناشران عمومی و تقریبا اصلی‌ترین بخش نمایشگاه کتاب است که بخش زیادی از مخاطبان نمایشگاه را به خودش اختصاص میدهد و به دلیل ازدحام مردم در شبستان هوای آن همیشه گرم، نامطبوع و بدبوست. البته سالن دستگاه‌های تهویه‌ای هم دارد که با گازوییل کار می‌کنند اما بیش‌تر روزهای نمایشگاه برای صرفه‌جویی، خاموش نگه داشته میشوند.
از سوی دیگر هرساله نمایشگاه کتاب با برنامه‌های جانبی همراه است که برخی ربطی هم به کتاب ندارند، مثل بیمه، آموزش خیاطی، ثبت نام کلاس‌های کنکور، فروش بلیت سورتمه‌سواری، آموزش هیپنوتیزم از راه دور برای برنامه‌ریزی ذهن، خدمات اینترنت وغیره. بخشی از این خدمات در حیاط مصلا و در مقابل ورودی مصلا ارائه می‌شود که به شلوغی و بی‌نظمی نمایشگاه دامن می‌زند.
یکی دیگر از مشکلات نمایشگاه سر و صدای بسیار زیاد بلندگوهای تبلیغاتی و رادیو نمایشگاه است که فضای سرسام‌آوری را ایجاد می‌کند. البته به هر حال تبلیغ کتاب‌های کمک‌درسی و کنکورهای آزمایشی سود فراوانی را به دنبال دارد که این‌چنین حاضرند فضای نمایشگاه را تحت تاثیر این شرایط قرار دهند.
همچنین حضور دست‌فروشان، پلاستیک و کاغذجمعکنها در نمایشگاه، چهره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را بیشباهت و متفاوت از نمایشگاه‌های مطرح جهان می‌کند. البته رییس نمایشگاه کتاب در سال گذشته گفته بود، اختیار فضای بیرون از سالن‌های کتاب در دست آن‌ها نیست و مسؤولان مصلا برای آن تصمیمگیری می‌کنند و وزارت ارشاد تنها امکان نظارت بر این فضا را دارد.
یکی دیگر از مهم‌ترین مشکلات نمایشگاه کتاب کمبود فضای استراحت در مصلاست. سال گذشته که نمایشگاه کتاب به دلیل فعالیت‌های عمرانی حیاط اصلی مصلا را هم در اختیار نداشت، کمبود فضا برای استراحت مردم به راحتی قابل لمس بود، خصوصا در ساعت‌ها و روزهایی که نمایشگاه مراجعان بیش‌تری داشت. کمبود مبلمان شهری، سایه‌بان، نماز‌خانه و آبخوری از کمبودهای جدی نمایشگاه کتاب به شمار می‌آید.
هر سال در آستانه آغاز نمایشگاه کتاب تهران، ستاد مدیریت بحران مانوری را در نمایشگاه برگزار می‌کند که هدف آن سنجیدن میزان امنیت نمایشگاه در هنگام بحران است و البته هر سال نمایشگاه استاندارد لازم برای شروع را به دست می‌آورد، اما مشخص نیست که واقعا در صورت بروز هر گونه موقعیت بحرانی چقدر نمایشگاه کتاب و نیروهای مستقر امدادی در نمایشگاه می‌توانند از پس کنترل شرایط بربیایند.
یکی دیگر از بخش‌های قابل انتقاد نمایشگاه برنامه‌هایی است که در سرای اهل قلم نمایشگاه در بخش بزرگسال و کودک و نوجوان برگزار می‌شود. متاسفانه بیش‌تر این برنامه‌ها جذابیتی برای مخاطبان عام ندارند و اصولا تبلیغات و اطلاع‌رسانی مناسبی هم درباره برگزاری آن‌ها نمی‌شود. این درحالی است که می‌توان با دعوت از نویسندگان جدی و پرمخاطب و برگزاری جلسه‌هایی با غنای بیش‌تر مخاطبان نمایشگاه را به شرکت در این جلسه‌ها مشتاق کرد و همچنین گامی در جهت ترویج کتاب‌خوانی برداشت.
ایسنا
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید